Vladimir Poetin heeft zondag een verrassingsbezoek gebracht aan Marioepol. Het is de eerste reis van de Russische president naar de door Rusland bezette gebieden in de Oekraïense Donbas-regio sinds het begin van de oorlog.

Russische staatsmedia melden dat Poetin met een helikopter naar de vernielde havenstad werd gevlogen. Op vrijgegeven beelden is toe zien hoe hij na aankomst zelf achter het stuur van een zwarte terreinwagen ging zitten om er verschillende plekken te bezoeken. Zo hield hij onder meer halt in een nieuwe woonwijk waar hij sprak met bewoners, en in een concertzaal.

Poetin werd daarbij vergezeld door de Russische vicepremier Marat Khusnullin. Op de beelden praat Khusnullin over hoe de Russen de stad hebben ‘heropgebouwd’. ‘Sindsdien zijn de mensen beginnen terugkomen’, zegt Khusnullin tegen Poetin. ‘Toen de mensen zagen dat de wederopbouw aan de gang was, begonnen ze actief terug te keren.’ De Russische vicepremier claimt dat het ernstig beschadigde stadscentrum tegen het einde van dit jaar zal zijn hersteld.

Nog te zien op de beelden is dat Khusnullin tegen Poetin zegt dat de vernielingen in de stad zijn veroorzaakt door Oekraïense troepen die zich terugtrokken. Waarop Poetin antwoordt: ‘Het zijn nazi’s. Fatsoenlijke mensen zouden zoiets niet doen.’

Amnesty International concludeerde in juni dat Russische troepen in Marioepol oorlogsmisdaden begingen, onder meer bij het bombardement op een theaterzaal waarin burgers hun toevlucht hadden gezocht.

Internationaal Strafhof

Volgens onafhankelijke experts lijkt het erop dat de beelden authentiek zijn en dat Poetin wel degelijk is afgezakt naar Marioepol. Dat blijkt uit een vergelijking van de video met recente beelden van het gebied waar Poetin zich bevond.

Het bezoek vond plaats nadat Poetin zaterdag al onaangekondigd opdook op de Krim ter gelegenheid van de negende verjaardag van de Russische annexatie van het Oekraïense schiereiland, en slechts twee dagen nadat het Internationaal Strafhof (ICC) een arrestatiebevel tegen de Russische leider had uitgevaardigd. Met het bezoek lijkt Poetin dus ook het statement te willen geven dat hij wel degelijk nog kan reizen – al is dat dan slechts naar een gebied dat Rusland eerder annexeerde.

Toch kan het arrestatiebevel wel degelijk de bewegingsvrijheid van Poetin inperken. De Russische president reist in augustus naar Zuid-Afrika. Een woordvoerder van Zuid-Afrika’s president Cyril Ramaphosa zei zondag dat het land ‘op de hoogte is van zijn wettelijke verplichtingen’. Welke gevolgen het arrestatiebevel zal hebben voor dat geplande bezoek, is nog niet duidelijk.

Vanuit Marioepol trok Poetin nog naar Rostov aan de Don, vlak over de grens in Rusland. Daar bezocht hij het commandocentrum van de Russische strijdkrachten in Oekraïne en had hij een ontmoeting met de legerleiding. Onder anderen de stafchef van het leger Valeri Gerasimov was daarbij aanwezig.

Lees ook