begroting
Planbureau schetst donker scenario voor staatsfinanciën
De Belgische openbare financiën zullen er nog jarenlang barslecht aan toe zijn.
. getty
Het begrotingstekort zal bij ongewijzigd beleid de komende jaren waarschijnlijk geleidelijk groter worden, als gevolg van matige groei en toenemende rentelasten. Dat voorspelt het Planbureau in een vooruitblik voor de komende vijf jaar. Het begrotingstekort zal de komende jaren telkens meer dan 5 procent bedragen en in 2028 zelfs flirten met 6 procent. Het Planbureau verwacht dat de Belgische langetermijnrente zal stabiliseren rond 3 procent. Dat maakt lenen een stuk duurder dan de afgelopen jaren het geval was. De economische groei zal onvoldoende zijn om de stijgende rentelasten te compenseren, waardoor de staatsschuld geleidelijk zal oplopen tot 119 procent.
• EU-begrotingskader dwingt tot harde sanering
De hogere rente sijpelt langzaam door in de rentelasten, omdat de gemiddelde looptijd van de staatsschuld lang is. De afgelopen jaren zijn de lage rentes als het ware vastgeklikt. Daardoor zal het gevreesde sneeuwbaleffect zich ook in 2028 nog niet voordoen, voorspelt het Planbureau. De schuldopbouw zal niet ‘zelfvoedend’ worden. De afgelopen jaren deed zich het omgekeerde voor: de relatieve staatsschuld daalde, ondanks de tekorten op de begroting. Maar dat scenario is door de hogere rente van tafel.
Clashen met Europa
De hoge tekorten kunnen leiden tot een confrontatie met de Europese Commissie. De Europese Unie heeft de strenge begrotingsregels momenteel opgeschort wegens de corona- en energiecrisis, maar is van plan om de regels vanaf volgend jaar weer toe te passen. Hoe precies is nog niet beslist, maar vaststaat dat tekorten moeten worden ingeperkt. Er zal een traject moeten worden uitgetekend om het tekort klein te krijgen. Hoogstwaarschijnlijk blijft 3 procent het streefniveau. Aangezien België een van de slechtere leerlingen in de Europese klas is, lijkt strenger toezicht bijna onvermijdelijk. Voor Vlaanderen ligt een begrotingsevenwicht in 2028 wel binnen bereik.
Het Planbureau stelt voor de komende vijf jaar een gemiddelde economische groei van 1,4 procent in het vooruitzicht. Wat de inflatie betreft, wordt rekening gehouden met 4,5 procent voor dit jaar en 2,9 procent in 2024. Pas het jaar daarop zou de inflatie onder 2 procent zakken.
Er is wel gematigd optimisme over de arbeidsmarkt. Het aantal jobs zou blijven groeien. De komende vijf jaar zullen er naar verwachting 235.900 extra arbeidsplaatsen bijkomen. (rmg)
