Toen en nu: vijf maanden na extreme droogte staan onze natuurgebieden helemaal onder water
Het contrast kan moeilijk groter zijn. In augustus lag de Pikhakendonk er kurkdroog bij. Je kon er wandelen over gebarsten grond, waar er poelen hadden moeten liggen. Vandaag, na de overvloedige winterregen, staat het natuurgebied blakend blank. En zo hoort het, want dit gebied staat op de kaart als natte natuur of drasland, gelegen tussen beken en oude Dijlemeanders.
In het natuurgebied op de grens van Boortmeerbeek en Rijmenam stond de peilbuis die het waterniveau opmeet in de zomer werkloos. Vandaag steekt de kop ervan amper boven het wateroppervlak uit. ‘Het water staat op die plek nu anderhalve meter hoog’, laat conservator Rik Luyten opgelucht weten.
De regen is voor hem een zegen. ‘De grote pimpernel, de soort die wij hier koesteren, staat graag nat. Die kikkert op van een beetje overstroming. De enige keerzijde van de neerslag is dat er soms ongezuiverd rioolwater in het gebied stroomt, als de riolen het regenwater niet meer kunnen slikken. Maar dat weegt niet op tegen de gunstige effecten.’
Beken staan overvol maar traden niet buiten hun oevers. Het beekpeil komt net tot de rand van het brugje, een goede maatstaf. ‘Dit is hier een normale toestand in de winter, niets uitzonderlijks’, zegt Luyten. ‘Meer nog, het zou nog best wat meer mogen regenen.’
Nu is het zaak dat die massa uit de lucht gevallen water de kans krijgt langzaam de grond in te sijpelen en zo het grondwater aanvult. ‘Want dat staat nog altijd te laag om goed te zijn’, aldus Luyten. Afgekoppelde grachten werken mee om dat doel te bereiken.
Er is weer een reserve opgebouwd waarmee ze het voorjaar met vertrouwen tegemoet kunnen zien. Een droge winter was een ramp geweest. Dan had de Pikhakendonk zich te weinig kunnen herstellen van de historisch droge zomer van 2022. Die was vooral slecht nieuws voor de amfibieën in het gebied en met name de kamsalamander. De poelen vielen droog vooraleer de jonge salamanders, die daar opgroeien, hun kieuwen voor longen ingeruild hadden, voor een leven op het droge. Hoe groot de schade onder deze populatie is, zal pas in het voorjaar blijken bij tellingen.