Europarlement neemt maatregelen na corruptieschandaal: geen bezoekjes meer aan Qatar

De Europarlementsleden hebben donderdag over een resolutie gestemd met mogelijke maatregelen om een herhaling van Qatargate en de vermoedelijke omkoping zo veel mogelijk uit te sluiten. ‘De ernst en de omvang van het ­onderzoek vereisen dat het Europees Parlement en de andere ­Europese instellingen eens­gezind en vastberaden reageren’, aldus de ontwerptekst.

Alle activiteiten rond wetgevende dossiers die betrekking hebben op Qatar worden opgeschort. Het gaat vooral om de afgesproken visumliberalisering, die inwoners van Qatar zou toelaten zonder visum naar de Europese Unie te reizen. Maar ook het luchtvaart­akkoord dat Qatar ­Airways ongelimiteerde toegang geeft tot de EU en Europese luchtvaartmaatschappijen tot Qatar, kan daardoor vertraging op­lopen. Eerst moeten de 27 lid­staten dit ratificeren, daarna komt het Europees Parlement aan bod. Volgens een woordvoerder van de Commissie verliepen die onderhandelingen in volle transparantie.

Betere controle lobbyisten

Ook alle geplande bezoeken van Europarlementsleden aan Qatar worden opgeschort tot het onderzoek duidelijkheid schept over wat er precies gebeurd is. De toegangsbadges van lobbyisten voor Qatar worden ingetrokken. Een van de veertien vicepresidenten van het EP zal belast worden met de ‘strijd tegen corruptie en buitenlandse inmenging’. Er komt een speciale commissie die zwakke plekken in de transparantieregels moet detecteren en voorstellen zal doen om die mazen in het net te dichten.

De Europarlementsleden geven indirect toe dat het huidige transparantieregister niet volstaat. Dat bevat de namen van organisaties die de besluitvorming van de Europese instellingen proberen te beïnvloeden, zodat het werk van lobbyisten gecontroleerd kan worden. ‘Het register moet meer geld en personeel krijgen, opdat het de informatie van aanvragers en mensen die geregistreerd zijn beter kan verifiëren.’ De database moet uitgebreid worden tot vertegenwoordigers van derde landen, die nu aan dat toezicht ontsnappen.

De Commissie wordt met aandrang gevraagd om ‘eindelijk’ een voorstel in te dienen voor een ethisch orgaan, dat dezelfde regels zou ontwerpen voor de medewerkers van alle Europese instellingen. Ursula von der Leyen beloofde dit al bij haar aantreden in 2019 maar haar Commissie nam vooralsnog geen initiatief. Na het uitlekken van Qatargate rakelde ze het idee weer op. Zo’n orgaan zou eventueel onderzoeken naar belangenconflicten kunnen opstarten. Het Europees Parlement drong in september vorig jaar zelf al aan op spoed.

Na de goedkeuring vandaag zal de tekst ook opgestuurd worden naar de regering en het parlement van Qatar, dat expliciet genoemd wordt als verantwoordelijke van de ‘beweerde pogingen om leden, ex-leden en medewerkers via corruptie te beïnvloeden’.