Opnieuw naar pen en papier: cyberaanval treft ook Antwerpse rusthuizen

‘De software waarin we bijhouden wie welke medicatie moet krijgen, doet het niet meer door de aanval’, zegt Johan De Muynck, algemeen directeur van Zorgbedrijf Antwerpen. Die organisatie beheert onder meer achttien woonzorgcentra. ‘Zo lang dat niet is hersteld, werken we met de klassieke briefjes voor voorschriften. We verwachten dat de problemen vanavond of vannacht zijn opgelost. Voor de rest is er bij ons niets geraakt. Sinds vannacht koppelen we wel systematisch zaken af om die aan een stresstest te onderwerpen en zo te zien of er geen manco’s zijn.’

De tijdelijke terugkeer naar pen en papier bij het Zorgbedrijf Antwerpen is het gevolg van een cyberaanval op de IT-diensten van de stad Antwerpen. Wie verantwoordelijk is voor de aanval, is nog niet bekend. Aan De Standaard werd bevestigd dat de diensten zijn getroffen door ransomware. Daarbij leggen cybercriminelen een computersysteem plat met gijzelsoftware, waarna ze losgeld vragen. In sommige gevallen wordt gestolen data ook gelost op het darkweb, om zo de doelwitten extra onder druk te zetten.

‘Bij het Zorgbedrijf Antwerpen zijn er geen aanwijzingen dat er data is gelekt’, directeur De Muynck.

   • Ransomware treft ziekenhuizen in provincie Luxemburg

Het parket van Antwerpen is een opsporingsonderzoek opgestart, dat wordt uitgevoerd door de Computer Crime Unit van de Federale Gerechtelijke Politie.

Geen museumtickets

De aanval heeft gevolgen voor zowel de interne werking van de stadsdiensten als voor de dienstverlening aan burgers. Onder meer de afsprakentool voor de stedelijke loketten werkt momenteel niet.

‘Naast de problemen met die afsprakentool ligt het reservatiesysteem voor de stedelijke musea ook plat’, zegt Dirk Delechambre, woordvoerder van Stad Antwerpen. ‘De werking van de stadsloketten is ook verstoord. We kunnen momenteel bijvoorbeeld geen identiteitskaarten meer uitreiken. Veel van de toepassingen aan die loketten zijn federaal, en die hebben preventief de lijnen afgesloten. Enkel reispassen kunnen nog worden afgehaald.’

Ook het mailverkeer van diverse stadsdiensten is getroffen. Alexandra d’Archambeau, Open VLD-raadslid voor het district Wilrijk, tweette dat ze geen mails meer kon versturen. Het platform voor online politieke besluitvorming werkt evenmin.

De hulpdiensten kunnen wel hun werk blijven doen, al zouden de lokale politie en de brandweer ook hinder ondervinden van de aanval.

‘We proberen nu de backups weer online te krijgen’, laat de stad nog weten. Wanneer de problemen opgelost zullen zijn, is nog niet duidelijk. De stad heeft nog geen klacht ingediend. ‘Alles is nog volop in onderzoek’, zegt woordvoerder Delechambre.

Eind november raakte bekend dat de lokale politie van Zwijndrecht ook te maken had gekregen met een ransomware-aanval. In dat geval was die het werk van de Ragnar-groep, die nadien enkele gigabytes aan interne data online zette.