Nieuwe gevangenis Haren: ‘Ik heb personeel zien huilen van onmacht’

De nieuwe gevangenis van Haren zou ‘een modelgevangenis’ of ‘de gevangenis van de toekomst’ moeten zijn. Er is plaats voor 1.190 ­gedetineerden, die hun uitgewoonde cellen in Vorst, Berken­dael en Sint-Gillis inruilen voor een nieuwbouwcomplex. Maar kort na de opening zit het er al bovenarms op met de vakbonden.

‘Haren was een pilootproject dat met veel trots is geopend. Maar de werknemers kwamen bijna meteen naar mijn kantoor om hun gal te spuwen. De situatie is er ­ongereguleerd en onveilig’, zegt Pascal De Mol. De regiovoorzitter voor Brussel en Mechelen bij ACV Gevangenis heeft zelf een dag meegedraaid. ‘Ik heb personeel dat al twintig jaar werkt in de gevangenis zien huilen van onmacht. Ze doen nog liever een job die buiten hun expertise en interesse ligt, dan hier voort te doen.’

Voor de opening zijn er maar twee proefdagen geweest, hekelt het gemeenschappelijk vakbondsfront. ‘Het veiligheidsdraaiboek voor wanneer gedetineerden een wandeling maken, bezoek krijgen, naar de dokter moeten en dergelijke, is niet aangepast aan de ervaringen en infrastructuur doordat er ­amper proefgedraaid is. Dat leidt tot onveilige situaties en on­betrouwbare procedures’, zegt Frank ­Conings van het ACV.

‘De procedures staan niet op punt. Een concreet voorbeeld zijn de badges. De deuren werken met een nieuw badgesysteem, daar ­zitten altijd fouten in die we tijdens proefdagen ontdekken en op­lossen. Nu was daar geen tijd voor, waardoor er al deuren zijn open­gegaan die niet mochten opengaan’, zegt Stijn Van den Abeele van de vakbond VSOA ­Gevangenissen.

‘Kinderziekten’

De combinatie van overbevolkte gevangenissen en personeels­tekort leidt tot gebrekkige opleidingen van personeel. ‘In Haren worden ze er meteen in gegooid. De werknemers voelen zich hul­peloos en onveilig’, zegt Alain Blancke, nationaal afgevaardigde van het ACV. Momenteel worden nog 173 nieuwe detentiebegeleiders gezocht.

De staking woensdag staat in ­het teken van meer personeel – de vakbonden hopen dat het beroep aantrekkelijker wordt. ‘Gevangenisambtenaren worden al twintig jaar volgens hetzelfde barema uit­betaald. Wij willen een volwaar­dige dertiende maand en maaltijdcheques’, zegt Blancke.

Kathleen Van De Vijver, woordvoerder Gevangeniswezen, belooft dat de moeilijkheden geval per ­geval bekeken worden. ‘De gevangenis is nog maar net open, het is normaal dat er kinderziektes zijn. Dat zagen we ook in Nieuw Hasselt toen de personeelsleden uit Turnhout en Hasselt samenkwamen. Het duurt even voor iedereen zich thuis voelt.’