Rekenhof heeft geen idee of strijd tegen fraude evenveel opbrengt als wat de regering belooft

Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) werkt momenteel al aan zijn derde actieplan om de fiscale fraude aan te pakken. Fraudebestrijding is een klassieke sluitpost van een begroting. En daar wordt ook een fors bedrag opgeplakt. Tegen 2024 moet de fraudebestrijding een miljard euro meer opbrengen dan bij de start van Vivaldi. Maar niemand heeft een flauw benul of dat miljard effectief wordt gehaald. ‘We hebben geen aanwijzingen over de terugverdieneffecten die effectief voortvloeien uit de implementatie van het actieplan’, merkte het Rekenhof maandagnamiddag in de commissie Financiën nog eens op. Het Rekenhof wijst erop dat die extra inkomsten, als ze er al zijn, verstopt zitten in de algemene inkomsten.

   • Bertrand: ‘Ik, te hard? Oei, dat zal mijn drive zijn.’

Van Peteghem heeft eerder zelf al toegegeven dat het onmogelijk is om het effect van die fraudebestrijding af te zonderen. ‘De post fraudebestrijding is de moeilijkste om te kwantificeren’, zei hij daarover al in De Standaard, verwijzend naar de inspanningen die hij op dat vlak levert. ‘Een terechte bemerking’, reageert CD&V-Kamerfractieleider Servais Verherstraeten. ‘Maar hoe moeten we dat doen en is daar al ooit een regering in geslaagd?’ Pierre Rion van het Rekenhof geeft toe dat het een erg moeilijk oefening is, maar dat ze nodig is om het vertrouwen van het parlement te krijgen.

Hetzelfde geldt voor het effect van de tewerkstellingsmaatregelen die Vivaldi nam. Die moeten in 2023 een positief effect van 1,1 miljard euro hebben op de begroting. Het Rekenhof merkt op dat Vivaldi rekent op een hogere extra tewerkstelling dan vorig jaar ingeschat, en dat ‘de begroting niet toelaat te bepalen wat het gevolg is van de discretionaire maatregelen van de regering en wat voortvloeit uit de spontane evolutie van de actieve bevolking.’

Permanente btw-verlaging

Het Rekenhof komt ook nog terug op de discussie of een permanente btw-verlaging – gecompenseerd door hogere accijnzen – al dan niet nu al in de begroting moest opgenomen worden, zoals voormalig staatssecretaris voor Begroting Eva De Bleeker (Open VLD) had gedaan, maar waar premier en partijgenoot Alexander De Croo op terug kwam. ‘Het is ongezien dat drie opeenvolgende versies van de toelichting bij een begroting werden neergelegd’, zegt Rion. Hij merkt op dat nog niet duidelijk is wanneer die btw-verlaging permanent zal worden en dat het ‘thans moeilijk is om een gedegen raming te maken van de begrotingsimpact van die hervorming, omdat ze nog niet uitgewerkt is’. Het is met andere woorden moeilijk om er nu al een bedrag op te plakken. ‘Enkel de btw-verlaging opnemen (zoals De Bleeker deed, red.) zou vreemd geweest zijn’, zegt Rion. Aan de andere kant geeft hij aan dat een maatregel in de begroting moet opgenomen worden zodra ze waarschijnlijk is.

Rion wijst er ook op dat de regering in deze begroting ruimer bepaalde uitgaven als eenmalig heeft bestempeld dan het eerder deed, maar dat er daarvoor geen officiële definitie bestaat. Bovendien heeft het concept van ‘structureel tekort’ aan belang verloren om een begroting te beoordelen. Het nominale tekort, met alles erin, is van belang. Daarenboven zal de Europese Commissie de toekomstige begroting vooral beoordelen door de uitgaven af te zetten tegenover de toekomstige economische groei.