De Croo heeft succesje beet: Vivaldi bereikt loonakkoord

‘Vandaag is dé test of deze regering nog deals kan sluiten’, voerde Vooruit-voorzitter Conner Rousseau vanmorgen in Het Laatste Nieuws de druk op de premier over het loonoverleg nog eens op. En De Croo heeft dat broodnodige succesje binnen.

Heel wat bedrijven zullen boven op het geïndexeerde loon hun werknemers een fiscaalvriendelijke premie kunnen toekennen. De beslissing daarover wordt aan de sociale partners in de verschillende sectoren overgelaten. Zij kunnen beslissen om in een sector ofwel een premie tot 500 euro toe te kennen als er hoge winst is gemaakt, of een premie tussen 500 en 750 euro bij uitzonderlijk hoge winsten. Bedrijven die het in een bepaalde sector toch niet goed gedaan hebben, kunnen ontsnappen aan de premie.

• ‘De vraag is of onze regeringspartners De Croo wel willen laten slagen’

De grootste discussie vanmorgen ging nog over de verdeling van de welvaartsenveloppe, een pot geld van bijna een miljard euro om de uitkeringen en pensioenen op te trekken boven op de indexering. De PS wou dezelfde verdeling als de voorbije vier jaar, terwijl vooral de liberalen erop stonden dat veel minder naar een stijging van de laagste werkloosheidsuitkeringen zou gaan. Maar ook CD&V en Vooruit waren ervoor beducht dat door te hoge werkloosheidsuitkeringen werken ontmoedigd zou worden. Uiteindelijk is beslist dat de laagste werkloosheidsuitkeringen met 1,3 procent mogen stijgen. In de vorige loonakkoorden was dat nog 3,5 procent. Het budget dat daardoor vrijkomt, gaat naar een verhoging van de minimumlonen en een versterking van de werkbonus om het netto-inkomen van laagbetaalde werknemers op te trekken. Dat moet werken aanmoedigen.

De voorzet van de regering gaat nu opnieuw voor advies naar de werkgevers en vakbonden in de Groep van 10. De bal kwam in het kamp van de regering te liggen omdat de sociale partners het niet eens geraakten. Het loonakkoord wordt dan ook hoogstwaarschijnlijk uitgevoerd zoals vandaag beslist, tenzij werkgevers en vakbonden unaniem anders zouden adviseren. Maar daar ziet het niet naar uit. Werkgeversorganisatie VBO spreekt van een ‘onbegrijpelijk signaal’, omdat er toch een eenmalige premie komt. Aan de andere kant kondigt de socialistische vakbond ook al aan het akkoord niet te valideren omdat er geen echte loonsverhoging bovenop het geïndexeerde loon mogelijk wordt.

Hervormingen grotere uitdaging

Premier De Croo had na twee liberale rampweken over de begroting dringend een succesje nodig. Open VLD-voorzitter Egbert Lachaert stelde afgelopen weekend in De Standaard nog openlijk de vraag of de regeringspartners De Croo wel willen laten slagen. Hij deed dat nadat CD&V-voorzitter Sammy Mahdi vorige week in een opiniestuk de methode-De Croo nog in vraag had gesteld en MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez even de deur had opengezet voor een wisselmeerderheid rond de kernuitstap. Afgelopen weekend was er dan ook nog overleg tussen de partijvoorzitters om de regering-De Croo opnieuw op de rails te krijgen.

Dit akkoord geeft even ademruimte, maar is verre van een voorbode voor succes van wat nog op het programma staat. Zo’n loonakkoord zet de tegenstellingen tussen links en rechts op scherp, maar gaat eigenlijk over het uitdelen van geld, toch nog altijd de gemakkelijkste politieke boodschap. De vraag was vooral naar wie het meeste geld van de 1 miljard euro uit de welvaartsenveloppe zou gaan. En die premie tot maximaal 750 euro is iets dat uit de zakken van de bedrijven moet komen.

Het is heel andere koek om geld te vinden door te hervormen. Zo belooft een pensioenhervorming die geen extra geld kost, nog een zware dobber te worden. Ze is nochtans vereist als ons land geen 850 miljoen euro aan Europees relancegeld wil mislopen. Daarnaast moeten verdere hervormingen in de arbeidsmarkt en fiscaliteit meer mensen aan het werk krijgen. Dit loonakkoord is dus een lichtpuntje, maar er is nog veel meer nodig om te kunnen stellen dat Vivaldi werkt.