Orban jaagt buurlanden op de kast met voetbalsjaal

Oekraïne roept de Hongaarse ambassadeur op het matje, het Roemeense ministerie van Buitenlandse Zaken reageert kwaad en de Kroatische president kan het amper ernstig nemen. Met de jongste video die de Hongaarse premier Viktor Orban op Facebook plaatste, maakt hij zich niet populair bij de buurlanden.

Voor het ongetrainde oog lijkt het een banaal filmpje: Orban zwaait er de Hongaarse topvoetballer Balázs Dzsudzsák uit na zijn laatste wedstrijd voor de nationale ploeg. De premier ontmoet de topvoetballer in de viproom. Ze schudden handen en de sfeer lijkt hartelijk.

Maar opmerkzame kijkers ergeren zich aan de kledij van Orban. Op de supporterssjaal van Orban staat een kaart van Hongarije. Alleen: met de grenzen van ‘Groot-Hongarije’. Die versie van het land hield op te bestaan in 1920, nadat het heel wat van zijn grondgebied moest afstaan door het verdrag van Trianon. Dat verdrag hertekende de grenzen van de dubbelmonarchie Oostenrijk-Hongarije drastisch na verlies in de Eerste Wereldoorlog. Delen van het Hongarije van toen zijn vandaag grondgebied van Roemenië, Slowakije, Servië, Oostenrijk, Slovenië, Kroatië en … Oekraïne.

Gelijkenissen met ‘Nieuw-Rusland’

Voor Kiev is Orbans provocerende sjaal extra pijnlijk. De gelijkenissen met de ideeën van Vladimir Poetins ‘Nieuw-Rusland’ zijn dan ook treffend: de president wijst (onder meer) op culturele banden, oude landsgrenzen en sterke historische banden om zijn inval in Oekraïne te rechtvaardigen.

   • ‘De EU wil niet zien hoeveel weerstand ze oproept in Moskou’

Orban wuift de kritiek van zijn buurlanden weg door te stellen dat ‘voetbal geen politiek’ is. Hij wil vooral dat alle Hongaren achter het nationale elftal staan ‘waar ze ook wonen’.

De houding van de Hongaren over Oekraïne zorgt al langer voor wrevel onder westerse bondgenoten. Op Europees niveau staat Orban op de rem voor verregaande sancties tegen Rusland, toont hij weinig ambitie om energie-onafhankelijk te worden van Moskou en wil hij ook niet dat wapenleveringen aan Oekraïne over zijn grondgebied lopen.

Stilaan botst Orban ook tegen een belangrijke deadline van de Europese Commissie aan. Tegen eind november moet Hongarije inbinden met Europese regels om corruptie aan te pakken. Zolang Orban zijn broek veegt aan die hervormingen, houdt Brussel Europese geldstromen naar Boedapest tegen. Zo dreigt Orban de broodnodige 13,3 miljard euro aan Europese steun te mislopen. Hij overweegt om daarom verder hakken in het zand te zetten in andere dossiers. Polen, die zich in het rechtstaatdossier altijd als bondgenoot van Hongarije opstelde, heeft sinds de inval in Oekraïne andere katten te geselen. Het land loopt voorop wanneer het gaat over sancties tegen het Poetin-regime en steunt Oekraïne ondubbelzinnig.