Ook de PS ziet heil in een verplicht spreidingsplan voor asielzoekers

‘De PS is voorstander van een eerlijk en rechtvaardig spreidingsplan voor asielzoekers’, laat PS-voorzitter Paul Magnette via zijn woordvoerder weten. De Franstalige socialisten voegen er wel meteen aan toe dat ‘de grote steden die door de socialisten worden geleid – zoals Charleroi, Luik en Brussel – al meer dan hun steentje bijdragen’. De groenen staan dus niet alleen met hun pleidooi, vanochtend in De Standaard. De partij vindt dat een verplicht spreidingsplan deel moet uitmaken van een globale aanpak van de asielcrisis. ‘We willen niet wachten tot iemand overlijdt op straat’, stelde Groen covoorzitter Jeremie Vaneeckhout.

De uitspraak irriteert staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole De Moor (CD&V). ‘Mijn kabinet en ik werken dag en nacht aan oplossingen en ik pik het niet langer dat het tegendeel wordt beweerd’, reageerde ze. ‘Spreken over “een spreidingsplan of geen plan” lijkt me geen nuttig dreigement om asielzoekers van straat te krijgen’. Ze wijst erop dat de steden en gemeenten vandaag al onder enorme druk staan. Ze wijst daarbij op de essentiële rol die de gemeenten en OCMW’s al gespeeld hebben bij de opvang van de 60.000 vluchtelingen uit Oekraïne. Daar komt nu het toenemend aantal aanvragen voor een tegemoetkoming wegens de energiecrisis bovenop.

Haar argument wordt gedeeld door Tim Vandeput, Kamerlid voor Open VLD. ‘We zijn tegen een verplicht spreidingsplan. Gemeenten zitten gewoonweg op hun tandvlees. In de regering is voor centrale opvang gekozen en daarop werken we verder.’ De liberalen reageren ook geërgerd op het groene verwijt dat premier Alexander De Croo (Open VLD) in dit dossier meer verantwoordelijkheid moet tonen. Er wordt fijntjes op gewezen dat de premier altijd zijn verantwoordelijkheid neemt als het nodig is, zoals in het energiedossier, dat een bevoegdheid is van Groen-minister Tinne Van der Straeten.

   • Het huidige asielbeleid lijkt virtueel failliet

Het toont de gespannen sfeer in de regering. De liefde tussen de groenen en Open VLD is flink bekoeld. In De Morgen verwijt Groen covoorzitter Nadja Naji de premier vandaag bovendien dat hij ‘als de foute nonkel klonk’ tijdens zijn speech op de klimaattop. De liberalen vinden het niet erg dat de afstand tussen hen en de groenen weer wat duidelijker wordt, maar dat maakt regeren er niet gemakkelijker op.

Nog niet voorgelegd in regering

Vooruit neemt voorlopig geen standpunt in over een verplicht spreidingsplan, maar verbergt ook zijn ergernis over de groenen in het asieldossier niet. ‘Als de groenen dat plan ook eens voorleggen in de regering, kunnen we dat bekijken en daar een standpunt over innemen. Maar dat hebben ze uiteraard nog niet gedaan’, luidt het op het hoofdkwartier.

Zo’n spreidingsplan opleggen is gemakkelijker gezegd dan gedaan. De regering-Michel besliste in 2015-2016 om zo’n plan in te voeren, maar het werd uiteindelijk nooit geactiveerd. Het ligt bovendien een pak moeilijker voor partijen – zoals CD&V – die een pak burgemeesters leveren. Alles staat of valt met de concretisering van zo’n plan. Dat bewijst ook de PS door meteen te stellen dat haar belangrijkste burgemeesters al meer dan hun deel doen.

Maar als de centrale opvang te lang tekortschiet en Vivaldi de in- en uitstroom van asielzoekers niet onder controle krijgt, zal de druk om een spreidingsplan in te voeren alleen maar groter worden. Groen benadrukt dat het ook beseft dat een spreidingsplan geen toverformule is, maar een deel van de structurele oplossing op langere termijn kan zijn. Daarom moet het debat volgens de partij nu gevoerd worden.