Ventilus komt bovengronds: ook CD&V aanvaardt conclusies rapport-Westermann

Tijdens een korte ministerraad is de Vlaamse regering overeengekomen om de conclusie van het rapport-Westermann te aanvaarden. Dat rapport bevestigde de eerdere inschatting van de intendant dat de Ventilus-hoogspanningslijn die in West-Vlaanderen moet getrokken worden alleen bovengronds en in wisselstroom kan. Het ondergrondse alternatief dat de actiegroepen voorstellen, is niet robuust genoeg.

‘De Vlaamse regering aanvaardt de inhoud en de conclusies van het rapport van professor Westermann, die de conclusies bevestigt uit het eerdere rapport van de intendant en zijn expertenteam’, zo klinkt het in een gezamenlijk persbericht van ministers Bart Somers (Open VLD), Zuhal Demir (N-VA) en Benjamin Dalle (CD&V), samen met minister-president Jan Jambon (N-VA).

Daarmee is het dossier finaal politiek gedeblokkeerd binnen de Vlaamse regering. Het was lang uitkijken naar de houding van CD&V. Viceminister-president Hilde Crevits (CD&V) had weliswaar eerder al aangegeven de conclusies van het rapport-Westermann te zullen aanvaarden, maar door het aanhoudende protest van een aantal lokale burgemeesters was er twijfel gerezen over de opstelling van de partij. Coalitiepartners Open VLD en de N-VA waren al langer overtuigd van de noodzaak van een bovengronds traject.

‘Nu snel vooruitgaan’

CD&V-minister Benjamin Dalle toont nog steeds begrip voor de lokale bezorgdheden maar onderlijnt dat de partijlijn op Vlaams niveau duidelijk is. ‘Voor CD&V is het essentieel dat we nu snel vooruit kunnen gaan: voor de bevoorradingszekerheid, voor een stabiel netwerk en om duurzame offshore-energie aan land te kunnen brengen’, zo zegt Dalle aan De Standaard. Om dat mogelijk te maken, aanvaardt de partij de ‘technische consequentie’ dat zoiets momenteel niet kan via een volledig ondergronds tracé. ‘Gelijkstroom onder de grond is absoluut de technologie van de toekomst, maar vandaag kan je daarmee niet vooruit’, aldus Dalle.

Discussie over compensaties start

CD&V wil nu vooral inzetten op stevige compensaties en duidelijke stralingsnormen om het draagvlak voor het project te vergroten. Zo staat het ook in het gezamenlijke communiqué. ‘Om het maatschappelijk draagvlak van Ventilus te ondersteunen in West-Vlaanderen en teneinde een billijkere compensatie te garanderen voor de directe en indirecte betrokkenen van het finale voorkeurtracé, is een flankerend compensatiebeleid noodzakelijk. De komende dagen zullen de technische vragen die er ter zake nog zijn verder uitgeklaard worden. Hetzelfde geldt voor de verdere uitwerking van de stralingsnormen en het bijhorende afwegingskader.’

Finaal zullen de compensaties door netbeheerder Elia moeten betaald worden, de opdrachtgever van het project. Maar gegeven de veel beperktere kost van een bovengronds tracé, verwacht de Vlaamse regering dat Elia bereid zal zijn om in de buidel te tasten voor wie bijvoorbeeld wil verhuizen.

Nog lange weg te gaan

Zover is het evenwel nog lang niet. Dat de Vlaamse meerderheid nu een duidelijk standpunt heeft, betekent nog niet dat de hoogspanningslijn gerealiseerd is. In de procedure zitten we nu aan stap 3 van de twaalf, waarbij de regering kennis neemt van de scopingsnota van het departement Omgeving, die de afgebakende varianten voor het bovengronds tracé bevat. Het planteam kan daardoor verder werken aan de effectenstudies (MER), de maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) en het ruimtelijk veiligheidsrapport (RVR) met het oog op een voorstel van voorkeurtracé in februari 2023.

Doorheen dat proces krijgen de lokale actiegroepen nog ruim kansen om hun verzet te ventileren, bijvoorbeeld tijdens het openbaar onderzoek, en om juridische procedures aan te gaan tegen het Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (GRUP). Ook de Raad Van State krijgt daarbij zijn zegje. Daarna volgt trouwens een nieuwe ronde voor de finale vergunningsaanvraag, die op haar beurt kan betwist worden. Eens alle administratieve stappen gezet zijn, schat Elia dat het nog drie jaar werk zal zijn om Ventilus effectief te bouwen. Op papier moest Ventilus tegen 2027 afgewerkt zijn.