Kunstcollectie Paul Allen breekt door grens 1 miljard dollar

Veilinghuis Christie’s had aangekondigd dat de kunstcollectie van Paul Allen mogelijk boven de één miljard dollar zou opbrengen. Daarmee zou het de duurst geveilde verzameling ooit worden. Dat doel is op de avondverkoop in het Rockefeller Center in New York ruimschoots overtroffen. Daar werden de 60 aantrekkelijkste van de 156 kunstwerken aangeboden. Die haalden een gezamenlijke opbrengst van 1.506.386.000 dollar (nagenoeg evenveel euro).

Vijf schilderijen brachten meer dan 100 miljoen dollar op. Het duurste stuk werd Les Poseuses, Ensemble van Georges Seurat, een studie voor een groter doek uit 1888 en uit de beginperiode waarin de schilder zijn techniek van het pointillisme ontwikkelde. In de linkerhoek is een fragment te zien van het bekende Dimanche d’été à la Grande Jatte. Het schilderij werd in 1970 geveild voor één miljoen dollar – nu haalde het 149 miljoen dollar.

Paul Cézanne schilderde vaak de bergomgeving van zijn geboortestad Aix-en-Provence. La montagne Sainte-Victoire is een versie van rond 1888-1890. Allen kocht het schilderij in 2001 voor 38 miljoen dollar. Gisteravond werd het geveild voor 137 miljoen dollar. Verger avec cyprès van Vincent van Gogh haalde 117 miljoen dollar.

Maternité II is een laat werk van Paul Gauguin uit 1899. In de laatste jaren van zijn leven schilderde Gauguin vijf werken waarop hij Tahitiaanse vrouwen afbeeldde zoals de oude meesters hun madonna’s afbeeldden. Vier van de vijf behoren tot museumcollecties. Het enige dat beschikbaar kwam op de kunstmarkt was daarom zeer gegeerd en haalde 105,7 miljoen dollar. Birch forest, een Gustav Klimt uit 1903, haalde 104,5 miljoen dollar.

Paul Allen verzamelde niet alleen kunst van eind negentiende en begin twintigste eeuw. Zijn collectie liep van de Italiaanse renaissance tot de hedendaagse kunst en overspande ruim 500 jaar. Zo haalde Small false start van Jasper Johns, een kleurenbom uit 1960, ruim 55 miljoen dollar. Voor Large interior, W11 baseerde Lucian Freud zich op een 18de-eeuws schilderij van Antoine Watteau – het werd afgehamerd op 86 miljoen dollar. Andere hoge loten waren er van Georgia O’Keeffe (26 miljoen), Max Ernst (24 miljoen), Diego Rivera (14 miljoen) en Sam Francis (13 miljoen).

In de klassieke kunst deed de Madonna del Magnificat van Sandro Botticelli het bijzonder goed. Het origineel hangt in Firenze in het museum, maar dit is een van de latere versies die de schilder zelf maakte. Het haalde 48,4 miljoen dollar. Van Jan Brueghel de Jongere haalde De vijf zintuigen 8,6 miljoen dollar – met dien verstande dat het om een set van vijf schilderijen gaat.

Vandaag gaat de veiling overdag verder met overwegend recenter werk. Nu al staat vast dat de collectie van Paul Allen de duurste ooit wordt. Het vorig record werd nog maar begin dit jaar gevestigd, toen de New Yorkse vastgoedontwikkelaars Harry en Linda Macklowe hun verzameling verkochten na een echtscheiding. Hun collectie werd in twee delen verkocht voor 922 miljoen dollar.

De 156 schilderijen van Allen die geveild worden, zijn niet zijn hele collectie, maar wel het grootste deel ervan. De opbrengst gaat naar de Paul G. Allen Family Foundation, die projecten rond onder meer natuurbehoud, klimaatverandering en biowetenschappen steunt.

Allen richtte in april 1975 samen met Bill Gates het softwarebedrijf Microsoft op. Hij overleed in 2018 op zijn 65 aan kanker. Dankzij zijn aandelen bij Microsoft had hij een geschat vermogen van 20 miljard dollar. Allen begon in de jaren 80 kunst te verzamelen.