Bonden en werkgevers op ramkoers over loonnorm

Vakbonden en werkgevers zaten donderdag voor het eerst rond de tafel over de loon- en arbeidsvoorwaarden voor de komende twee jaar. Dat tweejaarlijks overleg kondigt zich nooit makkelijk aan, maar deze keer lijkt het water tussen de sociale partners wel heel erg diep. De socialistische vakbond waarschuwde een dag voor de start van het overleg al geen akkoord te ondertekenen waarin sprake is van 0 procent loonsverhoging. Maar volgens de werkgevers wordt dat moeilijk, want volgens de loonnormwet is een hoger brutoloon de komende twee jaar onmogelijk.

Loonhandicap van 6,7 procent

Door de historisch hoge inflatie en het Belgisch systeem van automatische loonindexering, zijn de lonen in ons land immers veel sneller gestegen dan in de buurlanden. De loonkostenhandicap zou daardoor inmiddels op bijna 6,7 procent uitkomen, blijkt uit een rapport van de Centrale raad voor het bedrijfsleven (CRB), waardoor er wettelijk geen marge meer over is om de lonen daarbovenop nog te verhogen. En dat op zijn minst tot en met 2024. ‘Je hoeft geen hogere wiskunde te kennen om te beseffen dat de loonnorm 0 procent wordt’, verklaarde een onderhandelaar daarover aan het persagentschap Belga.

De vakbonden vinden dat echter onzin. Zijn noemen die wet steeds ‘de sjoemelwet’ en vinden dat de lonen wel kunnen stijgen, zeker in sectoren die goed boeren. De christelijke vakbond ACV bijvoorbeeld liet al meermaals weten dat een interprofessionele loonnorm van 0 procent geen optie is.

Korte vergadering

Donderdagavond kwamen de sociale partners niettemin al een eerste keer bijeen binnen de Groep van Tien, het topoverlegorgaan van bonden en werkgevers. Voorlopig zonder resultaat, hoewel er wel vooruitgang geboekt werd over andere dossiers, werd de loonnorm slechts zijdelings besproken.

Na afloop die vergadering liet de socialistische vakbond ABVV opnieuw weten geen interprofessioneel akkoord te zullen ondertekenen waarin sprake is van 0 procent loonmarge. ‘Dat is voor ons ondenkbaar’, zegt Miranda Ulens, algemeen secretaris van de socialistische vakbond. ‘Geen ruimte voor meer loon, terwijl de winstmarges van de bedrijven historisch hoog liggen. Dat kan niet. De lonen zijn de afgelopen jaren hoogstens maal twee gegaan, terwijl de bedrijfswinsten zijn verdrievoudigd’, verklaarde Ulens donderdagavond.

Maandag 7 november

Op maandag 7 november wordt er verder gepraat. Als de bonden en de werkgevers niet tot een akkoord komen, komt de loonnorm uiteindelijk op tafel van de federale regering te liggen. In dat geval lijkt de kans groot dat de regering-Decroo de kant van de werkgevers kiest en de loonnorm van 0 procent handhaaft.