Buitenland
Wit-Rus deelt Nobelprijs voor de Vrede met Russische en Oekraïense mensenrechtenorganisaties
De Nobelprijs voor de Vrede gaat dit jaar naar de Wit-Russische mensenrechtenactivist Ales Bialiatski en twee mensenrechtenorganisaties, een uit Rusland en een uit Oekraïne. Dat heeft het Nobelcomité vrijdag bekendgemaakt.
Dit jaar gaat de Nobelprijs voor de Vrede niet toevallig naar het Oekraïense Centrum voor Burgerlijke Vrijheid (Center for Civil Liberties). Het centrum werd opgericht om de mensenrechten en de democratie in Oekraïne vooruit te helpen. Sinds de Russische inval probeert het centrum oorlogsmisdaden tegen de bevolking vast te leggen en te documenteren.
Ook Memorial, een iconisch Russisch mensenrechteninstituut, dat eind vorig jaar de deuren moest sluiten op bevel van de rechter, valt in de prijzen. Activisten richtten de organisatie op in 1987 met het doel de slachtoffers van de onderdrukking door het communistische regime niet te laten vergeten. Hun overtuiging is dat het aankaarten van misdaden uit het verleden onmisbaar is om nieuwe te voorkomen.
Free Bialiatski
Samen met de twee organisaties werd Ales Bialiatski gelauwerd, een Wit-Russische activist. Hij stichtte de mensenrechtenorganisatie Viasna in 1996. In de nasleep van de ‘herverkiezing’ van president Aleksandr Loekasjenko in 2020 gaf die wettelijke bijstand aan de opgepakte betogers. Ook Bialiatski werd opgepakt. Hij wordt nog steeds vastgehouden, beschuldigd van fiscale fraude.
Het Noorse Nobelcomité riep Wit-Rusland vrijdag op om hem vrij te laten. ‘We willen er bij de autoriteiten in Wit-Rusland op aandringen om Bialiatski vrij te laten. We hopen dat hij naar Oslo zal komen om de prijs in ontvangst te nemen’, aldus Berit Reiss-Andersen, voorzitter van het Nobelcomité. ‘Maar er zijn duizenden politieke gevangenen in Wit-Rusland en ik vrees dat mijn wens niet erg realistisch is’, zo klonk het nog.
Burgers voor vrede
Het Nobelcomité loofde de inspanningen van de drie laureaten ‘om oorlogsmisdaden, inbreuken op de mensenrechten en machtsmisbruik te documenteren. Samen tonen ze wat burgers kunnen betekenen voor vrede en democratie.’
‘Met hun voortdurende inspanningen voor humanistische waarden, demilitarisatie en rechtsbeginselen hebben deze laureaten Alfred Nobels visie van vrede en broederschap tussen staten geëerd en nieuw leven ingeblazen. Die visie heeft de wereld vandaag meer dan ooit nodig’, besluit het Nobelcomité.
De Nobelprijzen zijn goed voor 10 miljoen Zweedse kronen, ongeveer 920.000 euro, per categorie. De Nobelprijs voor de Vrede wordt als enige Nobelprijs niet in Stockholm maar in Oslo uitgereikt.
plus-artikels kunt lezen?
Ontvang meldingen bij belangrijk nieuws.
