Wetenschap
wetenschap
Nobelprijs Chemie naar trio voor ingenieus instrument om moleculen te bouwen
De Nobelprijs Chemie gaat dit jaar naar Carolyn Bertozzi, Morten Meldal en Barry Sharpless, voor het ontwikkelen van een ingenieuze manier om moleculen te bouwen, beter bekend als de ‘klikchemie’.
De Nobelprijs voor Chemie gaat naar een project dat ‘moeilijke processen vereenvoudigt’, volgens de academie. ‘Klikchemie wordt gebruikt in de ontwikkeling van farmaceutica en om DNA in kaart te brengen. Met gebruik van bio-orthogonale reacties hebben wetenschappers de doelgerichtheid van kankergeneesmiddelen verbeterd.’
Barry Sharpless en Morten Meldal gelden als de grondleggers van de klikchemie. Carolyn Bertozzi ontdekte later hoe dat proces kan worden toegepast bij levende organismen. ‘Het is alsof je met bouwblokken moleculen met meer complexiteit en variatie kunt maken’, schrijft het Nobelcomité in zijn toelichting.
Tweede Nobelprijs
De 81-jarige Sharpless is de vijfde persoon die een tweede Nobelprijs wint. In 2001 maakte hij deel uit van de onderzoekers die werden bekroond voor hun ontdekking hoe je ‘linkse’ en ‘rechtse’ moleculen maakt, een belangrijke bijdrage voor de ontwikkeling van geneesmiddelen.
Met zijn tweede Nobelprijs treedt Sharpless toe tot een select groepje laureaten. Hij volgt zo in de voetsporen van John Bardeen (Nobelprijs voor Natuurkunde in 1956 en 1972), Marie Skłodowska Curie (Nobelprijs voor Natuurkunde in 1903 en voor Chemie in 1911), Linus Pauling (Nobelprijs voor Chemie in 1954 en Nobelprijs voor Vrede in 1962) en Frederick Sanger (Nobelprijs voor Chemie in 1958 en 1980).
De Nobelprijs bedraagt dit jaar 10 miljoen Zweedse kroon, omgerekend bijna 920.000 euro. De Nobelprijs Geneeskunde werd maandag uitgereikt aan de Zweed Svante Pääbo, de Nobelprijs Fysica ging dinsdag naar de kwantumfysici Alain Aspect, John F. Clauser en Anton Zeilinger.
plus-artikels kunt lezen?
Ontvang meldingen bij belangrijk nieuws.
