Oekraïne
Rusland lokt westerse waarnemers voor schijnreferenda
De Russische referenda om de annexatie van Oekraïense gebieden te legitimeren zijn aan de gang. Duitse waarnemers doen niet meer mee, maar Moskou vond vervangers.
De portretten van Leonid Pasechnik, de pro-Russische leider van Loehansk, en Vladimir Poetin. ap
Rusland kan volgende week overgaan tot de formele annexatie van vier bezette Oekraïense regio’s waarin het op dit moment schijnreferenda organiseert, berichtten Russische staatsmedia. Na de referenda, die de annexatie van die gebieden moeten legitimeren, zal de Doema, het lagerhuis van het Russische parlement, mogelijk al op 29 september debatteren over wetsvoorstellen om ze in te lijven, meldde staatspersbureau Tass. Na de annexatie zouden de regio’s volgens Russisch minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov onder de ‘volle bescherming’ van Moskou staan.
De referenda zijn illegaal volgens het internationaal recht, omdat ze plaatsvinden in oorlogsgebied. Veel inwoners zijn gevlucht en berichten over manipulatie zijn legio. Zo zeiden inwoners aan de BBC dat Russische soldaten en lokale collaborateurs van deur tot deur gaan om stemvoorkeuren te vergaren, die ze vervolgens zelf noteren.
Om het referendum een schijn van legitimiteit te verlenen, heeft Moskou buitenlandse waarnemers uitgenodigd. Het kandidatenveld is echter een stuk kleiner dan bij eerdere observaties, zoals het referendum dat de annexatie van de Krim moest rechtvaardigen in 2014. Toen zakten Europese radicaal-rechtse militanten – inclusief drie Vlaams Belang-leden – af naar het schiereiland.
Beperkt allure
Deze week brak een groep politici van de uiterst-rechtse Alternative für Deutschland (Afd) de reis naar de bezette regio’s af, nadat ophef was ontstaan in Duitsland. De Russische autoriteiten moeten dus terugvallen op helpers van beperkter allure, zoals een nieuwsgierige directeur van een lokaal energiebedrijf uit de Duitse deelstaat Hessen. Hij vertelde aan staatspersbureau Ria Novosti dat het referendum hem ‘transparant en goed georganiseerd’ leek.
Een andere waarnemer was de Italiaan Gianfranco Vestuto, hoofdredacteur van een pro-Russische website en vroeger lokaal politicus voor de radicaal-rechtse Lega Nord. Hij vindt volgens de krant La Repubblica dat de oorlog het gevolg is van ‘provocatie’ aan het adres van de ‘lucide’ Russische president Poetin.
