Foto:  AFP

Salah Abdeslam komt nooit meer vrij

Een defect aan zijn bomgordel is volgens het assisenhof in Parijs de enige reden waarom Salah Abdeslam zich op 13 november 2015 niet opblies in Parijs. Hij kreeg levenslang en komt nooit meer vrij.

In zijn laatste woord dat hij maandag nog kreeg, bezwoer Abdeslam het hof om van hem geen moor­denaar te maken. ‘Ik heb fouten ­gemaakt, maar ik ben geen moordenaar, geen doder’, zei hij. Hij bleef volhouden dat hij die fatale 13 november 2015 op het laatste moment besloot om zich niet op te blazen. Maar het hof geloofde hem niet en verklaarde hem woensdagavond schuldig aan ‘moord en ­poging tot moord in bende, met terroristische motieven’.

Om 20.11 uur begon de voor­zitter van het Parijse assisenhof, Jean Louis Périès, met het voor­lezen van zijn vonnis van 120?pagina’s lang. Hij las alleen de essentiële passages voor, waarin het hof ­uitlegde waarom de twintig terroristen die terechtstonden, veroordeeld werden. Volgens de Franse media deed hij dat in een loden stilte. Nog geen uur later viel het doek definitief over ‘het proces van de eeuw’, dat tien maanden heeft ­geduurd. Bij de aanslagen in Parijs van 13 november 2015 stierven 130?mensen en vielen 350 gewonden. Honderden anderen liepen zware psychologische trauma’s op.

Abdeslam is de enige van de tien terroristen die deelnamen aan de aanslagen die het overleefde. Maar hij is niet enige van de twintig ­beschuldigden die terechtstonden die een zware prijs betalen. Achttien anderen werden veroordeeld als leden van een terroristische ­organisatie. Onder hen Mohamed Abrini, de man met het hoedje en Osama Krayem, de overlevende terrorist van de aanslag op de luchthaven van Zaventem.

• Salah Abdeslam vraagt slachtoffers om vergiffenis

Uitzonderlijke straf

Ook Hamza Attou en Mohamed Amri, de twee vrienden uit Sint-Jans-Molenbeek die Abdeslam de nacht van de aanslagen gingen ­ophalen in Parijs, werden veroordeeld als terrorist. De enige van de twintig die ontsnapte aan een veroordeling wegens terrorisme, was Farid Kharkhach, de man die valse papieren maakte voor de terroristen. Hij kreeg met twee jaar cel ook de lichtste straf.

Veertien van de twintig terroristen die terechtstonden, waren ­fysiek aanwezig in de assisenzaal. Zes anderen – onder wie het ­vermoedelijke brein van de aanslagen, Oussama Atar – zijn de voorbije jaren vermoedelijk gestorven in Syrië. Behalve Abdeslam zagen woensdag nog vijf andere beschuldigden zich veroordeeld tot levenslang zonder de kans ooit nog vrij te komen. Op Abdeslam na, gaat het echter telkens om doodgewaande terroristen, onder andere Atar.

Dat iemand levenslang krijgt zonder de kans om ooit nog vrij te komen, is heel uitzonderlijk in Frankrijk. Het is de allerzwaarste sanctie uit het Franse strafrecht. Ze werd in 1994 ingevoerd als reactie op de verkrachting van de moord op een meisje door een recidiverende seksuele delinquent. Volgens de Franse media werd de straf nog maar vier keer uitgesproken, onder andere tegen de ook in ons land beruchte seriemoordenaar Michel Fourniret in 2007. Hij stierf vorig jaar op 79-jarige leeftijd in de gevangenis. De straf werd ook telkens uit­gesproken in zaken van verkrachting van kinderen, gevolgd door moord. Vandaag werd hij dus in één keer uitgesproken tegen zes terroristen. De veroordeelden hebben nu tien dagen de tijd om in ­beroep te gaan.

Uitgebreid gehoord

Na afloop van het proces bleef het rustig in de zaal, op één slachtoffer na die vanuit de zaal een belediging naar Mohamed Abrini riep. De volkstoeloop op die laatste dag was nog groter dan in de afgelopen tien maanden. Advocaten, jour­nalisten en burgerlijke partijen moesten urenlang aanschuiven om een plaats in de zaal te vinden. Opmerkelijk: voor het begin van de zitting toonden veruit de meeste slachtoffers zich tevreden met wat zich de voorbije tien maanden afgespeeld had in de assisenzaal. De meesten zeiden hetzelfde als de ­voorzitter van de slachtofferorganisatie Life4Paris, Arthur Dénouveaux, woensdag in deze krant: ‘Ik ben heel tevreden dat er een ­proces geweest is en dat iedereen uit­gebreid de gelegenheid kreeg om te praten, zowel daders als slachtoffers. Niemand gaat hier gefrustreerd weg. We gaan ­allemaal buiten met vertrouwen in de Franse justitie.’

De straffen:

Oussama Atar: levenslang

Obeida Aref Dibo: levenslang

Ahmad Alkhald: levenslang

Fabien Clain: levenslang

Jean-Michel Clain: levenslang

Sofien Ayari: 30 jaar, mag na 2/3 vragen om vrij te komen

Osama Krayem: 30 jaar, mag na 2/3 vragen om vrij te komen

Adel Hadddadi: 18 jaar, mag na 2/3 vragen om vrij te komen

Muhammad Usman: 18 jaar, mag na 2/3 vragen om vrij te komen

Salah Abdeslam: levenslang

Mohamed Abrini: levenslang, mag na 22 jaar vragen om vrij te komen

Ahmed Dahmani: 30 jaar, mag na 2/3 vragen om vrij te komen

Mohammed Amri: 8 jaar

Ali Oulkadi: 5 jaar waarvan 3 met uitstel

Hamza Attou: 4 jaar waarvan 2 met uitstel

Abdellah Chouaa: 4 jaar waarvan 3 met uitstel

Mohammed Bakkali: 30 jaar, mag na 2/3 vragen om vrij te komen

Yassin Atar: 8 jaar cel, mag na 2/3 vragen om vrij te komen

Ali El Haddad Asufi: 10 jaar mag na 2/3 vragen om vrij te komen

Farid Kharkhach: 2 jaar

Wist je dat je ook zonder abonnement elke maand 3 betalende  plus-artikels kunt lezen?

Meld je aan en lees gratis ›

Vul je e-mailadres en wachtwoord in

Aangeboden door onze partners
Aangeraden