Overzicht | Nationale staking op maandag: wie, wat en waarom?

Waarom wordt er gestaakt?

De christelijke, liberale en socialistische vakbonden hebben opgeroepen tot een nationale staking op maandag 20 juni, uit onvrede met de stijgende prijzen en de dalende koopkracht. Voor hen volstaat de index niet meer om de toegenomen levensduurte het hoofd te bieden. De vakbonden willen vrije loononderhandelingen en een wijziging van de loonnormwet.

Die wet regelt de loonstijgingen en het concurrentievermogen, en moet loonontsporingen tegenover de buurlanden voorkomen. Door de wet mogen de lonen in 2021-2022, boven op de aanpassing voor de inflatie, met slechts 0,4 procent stijgen. Ruim onvoldoende dus, vinden de vakbonden.

Waar wordt er gestaakt?

De vakbonden bij de spoorwegmaatschappij hebben geen stakingsaanzegging ingediend, dus de treinen zullen normaal gezien rijden volgens plan, zegt de NMBS. Wie zeker wil weten of een trein rijdt, kan de routeplanner raadplegen.

Bij De Lijn zal wel een deel van het personeel het werk neerleggen, maar het is nog niet duidelijk hoe groot de impact zal zijn. De aangepaste dienstregeling wordt zaterdagavond bekendgemaakt, de vervoersmaatschappij roept alvast op om de routeplanner te raadplegen voor vertrek.

Ook de Brusselse vervoersmaatschappij MIVB verwacht sterke hinder. Zij raadt haar gebruikers aan om indien mogelijk een alternatief te zoeken. Welke lijnen rijden, zal maandagochtend worden meegedeeld op de verschillende kanalen. De MIVB waarschuwt tot slot nog dat door de doortocht van de betoging verschillende lijnen doorheen de dag tijdelijk onderbroken of omgelegd kunnen worden.

Brussels Airlines heeft meer dan de helft van haar vluchten geschrapt omdat het veiligheidspersoneel van G4S mee plant te staken. Passagiers die toch kunnen vertrekken, raadt de luchthaven aan enkel met handbagage te reizen.

TUI fly heeft besloten om twee op de drie vluchten die normaal vanuit Brussels Airport zouden vertrekken, om te leiden naar de regionale luchthavens van Oostende, Luik en Antwerpen, waar geen hinder wordt verwacht. Daarnaast zullen ook alle tien de aankomende vluchten worden omgeleid. Geen enkele vlucht wordt geannuleerd, beklemtoont TUI fly.

Op de luchthaven van Charleroi zijn nog geen vluchten geannuleerd, maar er wordt wel rekening gehouden met mogelijke verstoringen. De luchthaven roept reizigers daarom op om minstens drie uur voor vertrek op de luchthaven aanwezig te zijn.

De socialistische overheidsvakbond ACOD heeft een stakingsaanzegging ingediend, waardoor personeelsleden van alle onderwijsinstellingen in Vlaanderen en Brussel mee kunnen staken als ze dat willen. Het VSOA-Onderwijs verklaart zich solidair met de actie, maar dient voor de onderwijssector geen stakingsaanzegging in. Ook de Christelijke Onderwijscentrale (COC) roept niet op om deel te nemen aan de actie. Of de lessen van uw kind(eren) zullen doorgaan en/of er maandag in opvang wordt voorzien, verneemt u best bij de school zelf.

In Gent wordt maandagvoormiddag gemanifesteerd door onderwijspersoneel. ‘Met een solidaire en vredevolle actie onder de Stadshal wordt aandacht gevraagd voor de uitdagingen waar het onderwijslandschap vandaag mee te kampen heeft’, luidt de aankondiging.

Brusselse afvalophaaldiensten zullen maandag waarschijnlijk verstoord zijn, zo waarschuwt Net Brussel. De stad Antwerpen verwacht ook hinder bij de stadsdiensten. De huisvuilophaling is er maandag niet verzekerd en ook de recyclageparken zijn gesloten. Ook bij de kinderopvang zijn acties mogelijk: de ouders werden op voorhand verwittigd. Voor andere stadsdiensten blijft de impact onduidelijk.

Bij de VRT wordt niet gestaakt. Bij de recente stakingsdag op 31 mei werden de journaals nog ingekort en was er geen uitzending van de soap Thuis, maar maandag zou de programmatie op alle netten normaal verlopen.

Wat nog?

Er wordt maandag ook betoogd in de hoofdstad. De drie grote vakbonden, ACV, ABVV en ACLVB, hebben hun manifestanten opgeroepen om te verzamelen aan Brussel-Noord. Daar vertrekt om 11 uur een vakbondsbetoging door het centrum van Brussel. Het parcours loopt vervolgens via de Pachecolaan, Brussel-Centraal, de Keizerslaan en de Maurice Lemonnierlaan tot Brussel-Zuid, waar de aankomst van de laatste betogers verwacht wordt tegen ten laatste 16 uur.

Ook de cultuursector loopt mee in de betoging met een pleidooi voor meer investeringen van de overheid, een beter kunstenaarsstatuut en sterke openbare omroepen. Er worden tienduizenden mensen verwacht voor die betoging, waarvan velen met de trein zullen komen. De NMBS legt daarom een aantal extra treinen in en roept reizigers op om in de mate van het mogelijke de spitsuren te vermijden.