Buitenland
Oorlog in Oekraïne doet Zwitserse aandacht voor bunkers opleven
Beschietingen op een kerncentrale, dreigen met kernwapens en Tsjernobyl bezetten. Door de oorlog van Rusland in Oekraïne koesteren de Zwitsers hun schuilkelders weer.
Bunkers. Het zijn samen met chocolade, horloges en bergen een belangrijk deel van de Zwitserse identiteit. Nu er door de oorlog in Oekraïne weer met kernwapens wordt gedreigd en kerncentrales onder vuur worden genomen, is er opnieuw aandacht voor de schuilkelder.
In de jaren 60, wanneer de spanningen tussen de Sovjet-Unie en het Westen hoog opliepen, begon het land in ijltempo schuilplaatsen te bouwen. Gemeenten werden zelfs verplicht om er te bouwen voor hun inwoners. Vanaf een bepaalde grootte moeten huizen verplicht een schuilkelder hebben. ‘Neutraliteit is geen garantie tegen radioactiviteit’, luidt een oude Zwitserse slogan.
Zo zijn er 60 jaar later 365.000 schuilkelders, die plaats bieden aan 9 miljoen mensen. Dat is ruim genoeg voor de 8,6 miljoen inwoners. Al zijn er wel regionale verschillen. Wie in Genève woont, moet het meest opletten. Daar heeft ‘slechts’ 75 procent van de burgers een plaatsje in een bunker.
Hoewel het voornaamste doel van een schuilkelder is om dekking te zoeken bij een (kern)oorlog of tegen radioactiviteit, gaven de Zwitsers de afgelopen jaren vaak een andere invulling aan hun bunkers. Zo werden ze ingezet als militaire barakken, opvangcentra voor asielzoekers en zelfs als wijnkelders. Zwitserland kan wel een wet activeren die vraagt om alle kelders binnen de vijf dagen gebruiksklaar te maken. Een wet die het land nog nooit heeft geactiveerd.
Betonnen deur
Wanneer een Zwitser een pot confituur uit zijn kelder gaat halen, moet hij vaak een zware betonnen deur opentrekken. Elke schuilkelder heeft verplicht ook een kleinere nooduitgang en een ventilatiesysteem. Sommigen plaatsen er ook rekken die gemakkelijk kunnen worden gebruikt als stapelbedden.
Toch zijn de schuilkelders vol staal en beton niet de wonderoplossing tegen het zware geschut. Volgens experts hangt hun effectiviteit sterk af van de kracht en nabijheid van een kernbom. ‘Ze kunnen een zeker niveau van tijdelijke bescherming bieden bij radioactiviteit’, legt de woordvoerder van de Zwitserse defensie uit. ‘Maar een kernoorlog op grote schaal zou een catastrofe betekenen. Geen enkele staat zou zich tegen de gevolgen daarvan kunnen beveiligen.’
plus-artikels kunt lezen?
Ontvang meldingen bij belangrijk nieuws.
