Energiefactuur onder hoogspanning: ‘Het is money time’

Over één ding is iedereen, zowel in de meerderheid als in de oppositie, het eens: het is hoogdringend. Gezinnen raken nu al in de problemen door de verhoogde voorschotfactuur op energie en dat dreigt bij de afrekening aan het einde van het jaar nog meer het geval te zijn. ‘De tijd om te debatteren is voorbij. Het is money time’, zei Kamerfractieleider Wouter De Vriendt van Groen in De zevende dag. De regering staat onder hoogspanning en ook op VRT was het een geanimeerd debat, met naast De Vriendt ook fractieleiders Maggie De Block (Open VLD), Peter De Roover (N-VA) en Sofie Merckx (PVDA). Toch klonk er al meer eensgezindheid tussen meerderheidspartijen Open VLD en Groen.

Toch geen boerenbedrog

De Block toonde zich beduidend minder afkerig tegen een btw-verlaging dan een paar weken terug, toen ze nog van ‘boerenbedrog’ sprak. Die kentering komt er volgens haar omdat het voorstel nu is uitgewerkt en becijferd. ‘Dat voorstel was toen niet berekend. We gingen blind een zaak doen waarbij we niet wisten waar het geld vandaan kwam’, aldus de liberale fractieleidster. ‘Het is niet ons voorstel, maar het kan eventueel op termijn’, zegt ze vandaag. Haar partijgenoot premier De Croo pleitte eerder nog voor een premie van 100 euro of meer in plaats van een btw-verlaging.

Ook Groen was eerder voorstander van een energiecheque, maar schaart zich nu achter de btw-verlaging. Volgens De Vriendt kan die er snel komen. ‘Er ligt nu een uitgewerkt voorstel op tafel.’ Hij wil dat het kernkabinet snel, ‘de komende dagen’, bijeenkomt om af te kloppen. Zo wordt er hoogstwaarschijnlijke volgende week een btw-verlaging op gas en elektriciteit van 21 naar 6 procent aangekondigd.

Verlengd sociaal tarief

Desnoods moet de verlenging van het sociaal tarief voor de meest kwetsbare gezinnen worden losgekoppeld van de rest van het dossier, vindt De Vriendt. Er lijkt al een princiepsakkoord te bestaan om het sociaal tarief met drie maanden te verlengen, maar als dat er niet snel is, ‘krijgen die mensen volgende week een brief met de blijde boodschap dat hun sociaal tarief stopt’, aldus De Vriendt.

Peter De Roover is dan weer geen voorstander van de zogenaamd ‘slimme btw-verlaging’, waarbij het btw-tarief onmiddellijk daalt van 21 naar 6 procent, maar waarbij nadien kan worden gespeeld met de accijnzen wanneer de energieprijzen op de markt dalen. ‘Met zo’n slimme btw-verlaging neem je alleen domme mensen in het ootje.’ N-VA wil een gerichte verlaging in de personenbelasting.

Een belangrijk bezwaar tegen een algemene btw-verlaging is dat het een broekzak-vestzak-operatie zou kunnen worden. De verlaging maakt dat elektriciteit en gas – die beide in de gezondheidsindex zitten – minder snel in prijs stijgen, door de indexregels nemen dan wel de lonen minder toe.

PVDA eist bij monde van Merckx wel een directe verlaging op btw, ‘het kan niet dat een basisbehoefte als energie aan eenzelfde tarief wordt belast als luxeproducten zoals kaviaar en champagne’.