
VBO vreest kostenexplosie: ‘Als we nu niet ingrijpen, wordt België opnieuw de zieke man van Europa’
Het VBO ziet het met het Belgische concurrentievermogen snel de slechte kant uitgaan. Een indexsprong is nog niet nodig, wel creatieve oplossingen om de loonontsporing tegen te gaan.
Pieter Timmermans, gedelegeerd bestuurder bij de werkgeversfederatie VBO, schuwt bij de halfjaarlijkse economische vooruitzichten de grote woorden niet. ‘Als we nu niet ingrijpen, wordt België opnieuw de zieke man van Europa’. Timmermans vreest dat de hoge inflatie die de hele wereld treft, België veel harder zal raken.
Dat komt volgens hem door de automatische indexering. ‘In het interprofessioneel akkoord voor 2021-2022 werd uitgegaan van 2,85 procent loonstijging om de inflatie te compenseren. Wellicht komen we door de hoge inflatie in die periode uit op 7 tot 8 procent loonstijging. De veiligheidsmarge van 0,5 procent volstaat dan absoluut niet. Daardoor gaan onze lonen tegenover die in de buurlanden veel sneller stijgen. Wij verwachten dat de loonkosthandicap in twee jaar tijd van 10 tot 14 procent zal stijgen’.
Het VBO verwacht ook dat de inflatie hoger zal uitkomen dan de ramingen van de Nationale Bank of het Planbureau. ‘Er zitten in allerlei sectoren nog heel wat prijsverhogingen aan te komen. Die zijn er nu nog niet omdat er nog oude leveringscontracten lopen. Als die aflopen, zal dat tot nog meer inflatie leiden’. Behalve hogere lonen zien bedrijven volgens het VBO ook hun energie- en grondstoffenfactuur hard aandikken, waardoor Timmermans van een ‘kostenexplosie’ bij de bedrijven spreekt.
Indexsprong vermijden
Timmermans gaat nog niet zo ver om tot een indexsprong op te roepen. ‘In het verleden hebben we in België om de vijftien jaar zwaar moeten ingrijpen via indexsprongen, devaluaties of loonblokkeringen om jobverlies bij de bedrijven tegen te gaan. Dat kwam telkenmale omdat het probleem van een loonontsporing te laat werd erkend. Laat ons nu niet dezelfde fout maken en nu ingrijpen, dan kunnen we harde maatregelen zoals een indexsprong, die ik zelf niet sociaal vind, vermijden’.
De VBO-topman bleef wel vaag over hoe we de loonkosten onder controle kunnen houden. ‘De indexering zou binnen het sociaal overleg waarde moeten krijgen. Want nu is het alsof Sinterklaas die loonsverhogingen betaalt en vergeet men dat bedrijven via extra omzet of hogere prijzen de gestegen lonen moet betalen. Daarnaast moeten we ons ook strikt aan de Wet van ‘96 houden’.
Timmermans hoopt dat de vakbonden, die weg willen van de Wet van ‘96 omdat die de lonen in een te strikt kader houdt maar wel vasthouden aan de automatische indexering, die Wet nu respecteert. Daardoor kunnen de extra loonstijging in het interprofessioneel akkoord van 2023-2024 deels opgevangen worden. Daarnaast hoopt hij op creatieve oplossingen, zoals een deel van de indexering omzetten in andere verloningsvormen, zoals pensioensparen.