Brand Brecht | Geëvacueerde bewoners naar huis, onderzoeksrechter aangesteld

De politie zal de terugkeer in goede banen leiden, meldt het gemeentebestuur zaterdagnamiddag. De bewoners krijgen de raad om hun woning goed te verluchten. Wie groenten uit zijn moestuin wil eten, kan die best eerst goed afspoelen. Als alles volgens plan verloopt, worden de Kampweg en de Wuustwezelsesteenweg vanaf 18 uur weer opengesteld voor het verkeer.

Omdat de geëvacueerden - ongeveer vierhonderd - de nacht noodgedwongen moesten doorbrengen bij familie of vrienden, wordt hun nu ook een coronatest aangeboden. Die test is ‘niet verplicht, maar wordt sterk aangeraden’. De bewoners kunnen maandag of dinsdag naar het testpunt in Kalmthout, waar extra testcapaciteit wordt voorzien.

‘Onopzettelijke brandstichting’?

Intussen is een onderzoeksrechter aangesteld om na te gaan of er sprake is van onopzettelijke brandstichting, zo meldt het parket van Antwerpen. De onderzoeksrechter heeft meteen een deskundige aangesteld die de oorzaak van de brand moet onderzoeken.

Er rezen vragen rond het veiligheidsbeleid tijdens de schietoefening. Gazet Van Antwerpen kwam te weten dat de brandweerwagen van Defensie op het terrein voor herstelling in de garage was. Bovendien bleek er al jaren niemand meer gecertificeerd om met de brandweerwagen te werken. Defensie zelf belooft ook een onderzoek.

‘Het is geen geheim dat Defensie vandaag enorme uitdagingen heeft op vlak van personeel en materieel’, gaf minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) zaterdag toe nadat ze de plaats van de brand bezocht had. ‘Er is in het verleden geïnvesteerd in materieel voor buitenlandse operaties, en het personeel stond daarbij op de laatste plaats. Het personeelstekort en het gebrek aan materieel om de eigen oefeningen en operaties voor de volle 100% te kunnen ondersteunen, zijn daar een gevolg van.’

De minister wijst erop dat ze bij haar aantreden heeft verklaard dat het personeel en de rekrutering op de eerste plaats komen. Zoiets vraagt echter tijd. ‘We werken hard om dit recht te trekken’, aldus Dedonder.

Rookpluim veroorzaakt hinder

Tientallen brandweerlui werkten vrijdagnacht door om de brand zo goed mogelijk onder controle te houden. Ze konden twee heropflakkeringen de kop indrukken. De brandweer raakte de brand vrijdag amper de baas. Een Belgische blushelikopter werd ingezet, en twee blushelikopters uit Nederland verleenden bijstand.

De brand leidde ook verderop tot overlast. Antwerps gouverneur Cathy Berx kondigde vrijdag in de namiddag het provinciaal rampenplan af en noemde de situatie zeer ernstig.

Boven Antwerpen lag vrijdagmiddag een dikke laag smog. De lucht kleurde daar op sommige plaatsen oranje en roze, en hier en daar vielen ook asdeeltjes uit de lucht. Ook zaterdag kunnen er nog rookpluimen uit het gebied opstijgen. Wie daar hinder van ondervindt, sluit best ramen en deuren of schakelt de ventilatie in de wagen uit.

Hulpverleningszone Waasland kreeg verschillende meldingen van overlast door de brand. Fijn stof afkomstig van de brand zou zelfs Rijsel bereiken.

Natuurschade

De precieze omvang van de schade zal allicht pas de komende dagen duidelijk worden. De burgemeester van Brecht, Sven Deckers (N-VA), maakte zich in De ochtend sterk dat er eerder 1.000 ha natuurgebied verloren is gegaan dan de eerder gerapporteerde 500 ha. Door de droogte en het type vegetatie nam de brand snel enorme proporties aan.

‘Het pijpenstrootje, een grassoort die daar veel voorkomt, sterft in de winter af en wat overblijft is kurk­droge materie’, zegt Jeroen Denaeghel van het Agentschap Natuur en Bos. ‘Dat is veel brandbaarder dan de nieuwe heidevegetatie die binnenkort gaat kiemen.’

Natuur en Bos schat dat de heidevegetatie wel zal herstellen. Maar de brand is vooral problematisch voor vogels die op de grond broeden en voor reptielen zoals slangen. ‘Vogels als de nachtzwaluw en de kievit zitten in het broedseizoen, veel broedsels zijn verloren gegaan’, zegt Denaeghel.

Excuses

Defensie verontschuldigt zich bij de bevolking en bedankt iedereen die de brand hielp bestrijden. ‘Wij betreuren de schade die de vlammen hebben aangericht, maar zijn opgelucht dat er geen slachtoffers zijn gevallen.’