Akkoord over einde oorlog Nagorno-Karabach, Armenië: ‘ongelooflijk pijnlijk’

Pasjinian heeft een akkoord ondertekend met Russisch president Vladimir Poetin en Aliyev ‘over het einde van de oorlog in Nagorno-Karabach’. Dat maakte Pasjinian in de nacht van maandag op dinsdag op Facebook bekend.

Niet lang daarna volgde ook vanuit Rusland en Azerbeidzjan bevestiging over een ‘totaal staakt-het-vuren’ tussen Armenië en Azerbeidzjan. Een Russisch-Turkse vredesmissie zal toezien op het einde van de gevechten, waarbij Rusland gedurende vijf jaar 1.960 soldaten zal inzetten met een mogelijke verlenging met nog eens vijf jaar. Die soldaten vertrokken dinsdagochtend al. Het aantal Turkse soldaten is nog niet bekend. Eerder had Moskou al bevestigd dat het vredestroepen naar Nagorno-Karabach zou sturen.

‘We geloven dat de bereikte akkoorden de nodige voorwaarden zullen creëren voor een duurzame en volwaardige regeling van de crisis rond Nagorno-Karabach’, zei Poetin voorts in een verklaring. Volgens hem zijn Armenië en Azerbeidzjan al begonnen met het uitwisselen van gevangen en lichamen en zullen belangrijke wegen heropend worden met de hulp van Russische grenswachters.

Het akkoord stelt verder dat Azerbeidzjan al zijn territoriale veroveringen in de regio mag behouden, inclusief de tweede stad Shusha (door Armeniërs Shushi genoemd). Het Azerbeidzjaanse leger had afgelopen weekend onder meer die cultureel en strategisch belangrijke stad veroverd, hoewel dat werd ontkend door Armenië. Ook een hele reeks andere gebieden zullen overgedragen moeten worden aan Azerbeidzjan.

Het akkoord komt er nadat het Azerbeidzjaanse leger op het punt stond Stepanakert, de hoofdstad van de regio in handen te nemen.

‘Ongelooflijk pijnlijk akkoord’

De Azerbeidzjaanse president Ilham Aliyev noemt het akkoord over het einde van de gevechten in de omstreden regio Nagorno-Karabach een ‘capitulatie van Armenië’. ‘We hebben hem (de Armeense premier Nikol Pasjinian, red.) gedwongen om het document te ondertekenen, wat neerkomt op een capitulatie’, zei het staatshoofd op de televisie. ‘Ik had gezegd dat we hen (de Armeniërs, red.) van onze grond zouden wegjagen als honden en we hebben het gedaan.’

Hoewel de Armeense premier het akkoord ondertekend heeft, noemt hij het ‘ongelooflijk pijnlijk voor mij en voor ons volk’. ‘De beslissing werd genomen op basis van een grondige analyse van de gevechtssituatie en in samenwerking met de beste experts’, zei hij op sociale media. ‘Dit is geen overwinning, maar er is geen nederlaag totdat je jezelf als verslagen beschouwt. We zullen onszelf nooit als verslagen beschouwen. Dit is een nieuw begin van een tijdperk van onze nationale eenheid en wedergeboorte.’ In de komende dagen zal de regeringsleider meer toelichting geven.

Na de bekendmaking van het akkoord drongen woedende manifesten het parlement in de Armeense hoofdstad Jerevan binnen. Ze sloegen ramen in en vernielden kantoren, maakten Pasjinian uit voor verrader en riepen ‘We zullen het (Nagorno-Karabach, red.) niet opgeven’. De politie kwam in eerste instantie niet tussenbeide, maar Pasjinian kondigde al aan dat iedereen betrokken bij deze onlusten streng gestraft zal worden.

30.000 levens

Nagorno-Karabach is een bergachtig gebied met een overwegend Armeense bevolking dat zich in de jaren 90 afscheidde van Azerbeidzjan na een oorlog die 30.000 levens eiste en honderdduizenden mensen dakloos maakte. De onafhankelijkheid van de regio, economisch en militair gesteund door Armenië, is niet erkend door de internationale gemeenschap.

Sinds 27 september laaiden de gevechten opnieuw op. Azerbeidzjan kon daarbij rekenen op de steun van Turkije, Armenië op die van Rusland. De voorbije weken drie verschillende pogingen om tot een staakt-het-vuren te komen op niets uit.