Discussie over heropstart economie woedt in alle hevigheid

Zo’n derde van de economie is momenteel in lockdown. 41 procent van de werknemers in de privésector staat op tijdelijke werkloosheid. Vanaf 4 mei zou dat minder moeten worden. Het is de bedoeling dat een deel van de economie opnieuw opstart. De Nationale Veiligheidsraad moet daarover vrijdag de knoop doorhakken.

Achter de schermen woedt een discussie over wie wel en wie niet mag heropstarten. De voorbeelden van de doe-het-zelf en de tuincentra die mochten heropstarten terwijl andere gelijkaardige winkels niet mochten opstarten, hebben een discussie over oneerlijke concurrentie doen losbarsten. Neem bijvoorbeeld X20, gespecialiseerd in sanitair of een Overstock die tuinmeubelen verkoopt. Ze konden enkel knarsetandend toekijken hoe de concurrentie wel kon verkopen.

Vandaar dat werkgevers vragen om het criterium van veiligheid te gebruiken. ‘Iedereen die veilig kan opstarten, moet op 4 mei kunnen opstarten.’ Comeos, Unizo en het VBO zitten wat dat betreft allemaal op dezelfde golflengte.

Gids voor heropstart

De essentiële sectoren hebben volgens Pieter Timmermans van het VBO goed werk geleverd. ‘Ze hebben bewezen op een veilige manier te kunnen werken want we hebben geen explosie van de pandemie gezien. Ik zou zeggen: doe zo verder en verslap uw aandacht niet.’

Voor de niet-essentiële sectoren is er een gids opgesteld die er gekomen is na overleg met de sociale partners. Die geeft onder meer aan hoe werknemers veilig op het werk kunnen geraken, waar ze zich indien nodig kunnen omkleden, hoe er ’s middags veilig kan gegeten worden.

De heropstart is vooral van belang voor bedrijven uit de Agoria-sector (metaal, technologie), de bouw en garages en de retail. In verband met de retail is onder meer de ‘fashion retail’ zwaar getroffen. Ze zitten met hoge voorraden en hebben geen geld om de wintercollectie voor te bereiden.

Plan voor de fashion retail

In die sector dreigen faillissementen, maar ook in de landbouw én de industrie, zei Wunsch vandaag in een commissie van het parlement. Comeos heeft een plan opgesteld zodat ook de modewinkels op 4 mei zouden kunnen opstarten. Het plan bevat drie kernpunten.

1)Er komt handgel aan de ingang van winkels en aan de ingang van pashokjes. Klanten zullen verplicht worden om die te gebruiken. 2)Wat betreft de paskamers worden alternerende openingen voorzien en na een pasbeurt worden de pashokjes ontsmet. 3) Kledij uit paskamers wordt niet onmiddellijk in de winkel gehangen. Pas na drie uur kan de kledij opnieuw worden uitgehangen.

Vakbonden en Comeos hebben daar momenteel nog overleg over. Pieter Timmermans van het VBO roept de vakbonden op om mee na te denken over oplossingen en zich niet te beperken tot het oplijsten van problemen. Volgens Timmermans gaan gezondheid en economie hand in hand.

‘Het is geen tegenstelling. Als bedrijven ongecontroleerd open gaan, krijgen we een pandemie en zullen de bedrijven onderuit gaan. Als we eisen dat pas een activiteit mag heropgestart worden als het virus het land uit is, zullen we ook failliet zijn.’ Volgens Timmermans nemen bedrijven geen risico’s waardoor het er in principe veiliger is dan in een park rond te lopen.

Gefaseerd

Of elk bedrijf dat zegt veilig te kunnen heropstarten dit zal mogen, is maar de vraag. Pierre Wunsch, co-voorzitter van de ERMG groep die de overheid adviseert, waarschuwt dat een gefaseerde heropstart onvermijdelijk is. ‘We kennen nog te weinig van dit virus. Het zal voor een stuk experimenteren zijn en bijsturen. En dat betekent dat oneerlijke concurrentie niet te vermijden is. We kunnen niet iedereen terzelfder tijd de deuren laten openen.’