Waarom uw poetshulp vandaag staakt

‘Hoe meer je kunt doen in vier uur tijd, hoe meer de ­mensen verwachten.’ Cindy De Craene werkt al twaalf jaar als poetshulp in de streek rond Eeklo. Ze heeft drie kinderen en werkt 32 uur per week. ‘De lat ligt vaak te hoog. In een huis met vier slaapkamers en twee badkamers verwachten de mensen dat je ook nog de ­ramen poetst, ook als het buiten vriest.’

Voor sommige klanten ben je niet meer dan een nummer, zucht De Craene. ‘Ik neem altijd zelf eten en drinken mee. Het gebeurt vaak dat ik niets aan­geboden krijg, zelfs als het buiten meer dan 35 graden is.’

Eten in de auto

Soms gaat het echt te ver. ‘Een kamer lag ooit eens vol met naalden. De klant had blijkbaar diabetes. Als ze me vragen om een kamer met een indringende urinegeur te poetsen, of potten met schimmels schoon te maken, denk ik soms: wij zijn ook maar poetshulpen hé.’

‘Soms bieden ze niet eens iets te drinken aan, al is het buiten meer dan 35 graden’

‘We moeten ook zeer flexibel zijn. Om acht uur arriveren is met de files niet evident. ­Tussen twee adressen in moet ik vaak in mijn auto eten. En als we ziek zijn, wordt ons toch ­gevraagd om te werken.’

Het werk is ook zwaar. ‘De mensen verwachten dat we ­zware zetels of kasten verschuiven. Ik heb al een tijdje pijn aan mijn rug en mijn gewrichten. En als ik twee huizen ­gepoetst heb, wacht er thuis nog een derde.’

Tegenover al dat werk staat een mager loon, zegt De Craene. ‘Ik verdien zo’n 1.300 euro netto. Zonder partner zou dat gewoon niet lukken.’

Sommige klachten kunnen nochtans snel opgelost worden: ‘Soms krijg je maar één vod. Daar kan ik geen volledig huis mee poetsen. Sommige mensen zijn ook te lui om de vuile ­doeken tegen de volgende keer te wassen. Ze houden te weinig ­rekening met ons.’

‘Ik voel dat het werk me meer moeite kost dan tien jaar geleden’, zegt Gina Verbeke uit Waregem. Ze gaat al 28 jaar schoonmaken, de laatste dertien jaar bij dezelfde werkgever. ‘Ik heb steeds meer mankementjes. Nu heb ik pijn aan mijn polsen, van alle wringen en sleuren.’ ­Gina werd al eens geopereerd aan de rug. ‘Ik zou sneller naar de dokter moeten gaan, maar dat zit niet in mijn aard.’

‘Mijn loon is de laatste tien jaar niet gestegen, buiten de ­indexsprongen om. Ik kreeg 11,86 euro per uur en dat is zo gebleven.’ Dat maakt het niet ­gemakkelijk. ‘Ik verdien zo’n 1.300 euro netto per maand, het is telkens opnieuw de eindjes aan elkaar knopen. Ik woon alleen in een sociaal appartement, ik heb een latrelatie. Vaak moet ik het met 70 euro per week doen.’

Verbeke wil niet alleen dat er een loonsverhoging komt. ‘Ik wil ook dat er meer rekening wordt gehouden met de oudere werk­nemers. Een extra dag rust zou voor mij al veel betekenen.’

Direct de fabriek in

‘Een extra
dag rust
zou al veel 
betekenen
voor mij’

Momenteel werkt ze maar vier vijfden. ‘En ’s avonds zit ik in mijn zetel om te rusten. Ik luister nu veel meer naar mijn lichaam.’ Thuis schoonmaken doet ze alleen als ze daar zin in heeft. ‘Gelukkig voel ik geen druk meer om te poetsen, in ­tegenstelling tot jonge moeders. Mijn zoon is al het huis uit.’

Verbeke dacht er al vaker aan om van werk te veranderen. ‘Maar ik ben maar tot mijn ­veertiende naar school geweest. Ik ben onmiddellijk in de ­fabriek gaan werken. Veel andere dingen kan ik niet. Ik krijg wel respect van mijn vaste klanten. Daarvoor doe ik het: een complimentje, een kerstkaartje, een koffie.’

Dat respect is niet vanzelfsprekend. ‘Het is wel eens ­gebeurd dat ik twee weken niet geweest was, en dat er helemaal niets gedaan was. Zelfs het ­toilet was niet schoongemaakt. Dan denk ik: stop toch ook eens zelf die wc-borstel in de pot.’

blz. 33 opinie.

‘Ik sta elke dag acht uur op mijn benen en ik voer telkens opnieuw exact dezelfde beweging uit’, zegt Ucel Yecen. Ze werkt in een strijkatelier in Neder-Over-Heembeek. ‘Ik kan ’s nachts niet slapen. Ik heb pijn in mijn benen, mijn ­knieën en mijn rug. Ik ben nog maar 36 jaar, en toch voel ik me veel ouder.’

Yecen lijdt aan het carpaletunnelsyndroom, een zenuw in haar arm zit gekneld. De ziekte komt vaak voor in de dienstenchequesector. De dokters zeggen dat ze zich moet laten opereren, maar dat stelt ze nog even uit.

De Brusselse werkt fulltime. Ze is een van de enigen, zegt ze. ‘Ik zou graag deeltijds werken, maar dan krijg ik de facturen niet betaald. Ik verdien iets meer dan 1.500 euro netto. Met minder gaat het echt niet.’ Ook een andere job zoeken is voorlopig geen optie. ‘Ik heb schrik voor interimjobs. De facturen blijven komen, werk of niet.’

Tijdens de vakanties is het iets rustiger in het strijkatelier. ‘Dat houdt voor ons ook een risico in. Als er minder tickets verwerkt worden, kan de baas iemand naar huis sturen. We worden betaald door die orders, hé. Uiteindelijk zijn die ticketjes het belangrijkste voor de werkgever.’

‘Ik werk halftijds en dat is meer dan genoeg’, zegt Limburger David V.L. Hij wil zijn volledige naam liever niet in de krant. David koos vier jaar geleden, na de geboorte van zijn zoontje, voor dit werk. ‘Ik heb zware fysieke arbeid gedaan bij Ford, maar als ik nu thuiskom, ben ik stikkapot. De mensen ­beseffen niet hoe lastig schoonmaken is. De job wordt fysiek zwaar onderschat. Om de twee weken moet ik naar de kine om mijn schouders en nek los te maken.’ Hij koos bewust voor een halftijdse baan. ‘Zo moet ik geen kinderopvang betalen, dat scheelt veel. Omdat ik nog wat verdien als basketbalcoach, kom ik rond. Maar de job als poetshulp is sowieso onderbetaald.’

Sommige klanten hebben onmogelijke verwachtingen, zegt David. ‘Ze willen dat ik in vier uur tijd een villa met vier slaapkamers, twee badkamers en twee grote leefruimtes poets. Soms ben ik eerst nog een uur bezig met opruimen: de afwas doen, condooms van de grond rapen of rondslingerende ­kleren bijeenscharrelen.’

10 euro per uur

‘Als de klant een slechte dag heeft, zijn wij de eersten die kritiek krijgen’

Soms gaat het te ver. ‘Dode muizen in de keuken, dieren die modder naar binnen gebracht hebben, douches vol schimmel of een toilet dat volledig onder de urine en het papier zit … Wij kunnen toch niet alles oplossen? Veel collega’s zijn bang om hun baan te verliezen en ruimen zonder tegenspraak de uitwerpselen van de honden op.’

De klanten beseffen vaak niet welk loon de poetshulpen maar krijgen. ‘Zij betalen 9 euro, ze beseffen niet dat wij maar 1 euro meer krijgen.’

David begint ook fysieke ­problemen te krijgen. ‘Ik kreeg wondjes in mijn neus en ik had last van mijn ademhaling.’ Dat kwam door het gebruik van schadelijke producten. ‘Maar zelfs toen ik dat aankaartte, ­weigerden sommige klanten om andere producten te kopen.’

De druk is ook op andere punten voelbaar. ‘Als de klant een slechte dag heeft, zijn wij de eersten die kritiek krijgen.’

Meer aandacht voor het psychologische aspect is cruciaal voor David. ‘Als iemand vaak ziek is of minder goed werk ­levert, heeft dat een reden. Als poetshulp sta je er alleen voor.’