Nieuwe berekeningswijze sociale bijdragen zelfstandigen is klaar

Voortaan worden de sociale bijdragen die Belgische zelfstandigen verschuldigd zijn elk jaar bepaald in functie van de inkomsten van het jaar zelf. Tot vandaag werd die berekend op basis van inkomsten van drie jaar geleden. Dat systeem bestond al sinds 1967 en was aan verbetering toe. Een monitoringcomité boog zich met unanimiteit over de problematiek. De uitgetekende piste zou budgettair neutraal zijn voor de sociale zekerheid van de zelfstandigen, en wordt ten laatste op 1 januari 2015 ingevoerd.

Minister Laruelle noemde de gekozen piste ‘sociaal logischer en billijker, omdat de bijdragen de economische realiteit van de zelfstandigen weerspiegelt’. Zolang de zelfstandige het werkelijke niveau van zijn inkomsten niet kent, zal zijn sociaal verzekeringsfonds hem een bedrag voorstellen dat elk kwartaal moet worden betaald, berekend op de geïndexeerde inkomsten van het op twee na laatste jaar.

Verhogen en verlagen

Zelfstandigen die door economische omstandigheden, hospitalisatie of bevallingsverlof tijdelijk minder verdienen, zullen vanaf 2015, na akkoord van hun sociaal verzekeringsfonds, minder bijdragen moeten betalen. Door de economische crisis is tussen 2005 en 2010 het aantal aanvragen voor een vrijstelling van bijdragen met 50 procent gestegen. Anderzijds zal een zelfstandige die een betere periode doormaakt, voor deze periode onmiddellijk hogere bijdragen betalen. De hervorming maakt het bovendien mogelijk om betalingen rechtstreeks en op vrijwillige basis te verhogen.

‘Het nieuwe systeem biedt zelfstandigen de garantie dat zij over hun hele loopbaan bijdragen zullen betalen die in verhouding staan tot hun inkomsten’, aldus minister Laruelle. ‘Wie het voorstel van zijn sociaal verzekeringsfonds volgt, en dus kiest voor zekerheid, zal nadien niet bestraft worden bij de afrekening’, verklaarde ze.

Erg tevreden

Op de persconferentie donderdag toonden zelfstandigenorganisaties Unizo, NSZ, UCM zich allen erg tevreden. Ze wezen er wel op de belangrijke rol van boekhouders en sociale verzekeringsfondsen bij het informeren over het mechanisme voor het vermindering of verhoging van de voorlopige bijdragen.

‘Unizo is zeer tevreden over het compromis’, zei Caroline Deiteren, onder meer verwijzend naar de sensibilisering en het informeren. Maar ‘het werk is nog niet gedaan’. Unizo is bezorgd over de regularisatie van zelfstandigen die de activiteit op dat ogenblik al hebben stopgezet, door bijvoorbeeld invaliditeit. ‘Wij willen dat zij geen regularisatiefactuur krijgen.’

Ook het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen (NSZ) toonde zich zeer tevreden over het compromis. Voorzitter Christine Mattheeuws vroeg wel dat de kosten voor de sociaal verzekeringsfondsen niet worden doorgerekend aan de zelfstandigen, via een verhoging van de tarieven van de beheerskosten, maar dat wordt gezocht naar een andere manier om die kosten te verhalen.