Boek Woodward over Trump: ‘We zijn in een gekkenstad’

Toen de Syrische leider Assad in april 2017 chemische wapens inzette tegen zijn eigen burgers, had president Trump een oplossing. Hij belde zijn minister van defensie, James Mattis, en riep: ‘Laten we hem verdomme doodmaken! We vallen er binnen. Laten we de hele verdomde bende doodmaken.’

Dit schrijft de gerenommeerde onderzoeksjournalist Bob Woodward, die samen met Carl Bernstein het Watergate-schandaal onthulde en sindsdien boeken publiceerde over de presidenten Clinton, Bush en Obama, in zijn eerste boek over Trumps presidentschap.

‘Fear: Trump in het Witte Huis’ verschijnt komende week, maar The Washington Post, waaraan Woodward nog altijd verbonden is, kreeg een exemplaar toegespeeld. De titel slaat onder meer op de permanente paniek bij de presidentiële staf over Trump, die zich even onwetend als ontembaar toont. Buiten het zicht van de president gaan stafleden hun eigen gang – en proberen het nationaal belang te beschermen tegen de president.

Zo haalde de inmiddels opgestapte economisch adviseur Gary Cohn volgens Woodward voorstellen over terugtrekking van de VS uit Nafta en uit een handelsverdrag met Zuid-Korea van Trumps bureau. De voorstellen waren op aandringen van Trump opgesteld, maar toen de papieren verdwenen waren vergat Trump ze en kwam er niet op terug.

Niet het eerste boek

Woodwards boek is niet het eerste over tumult in het Witte Huis. In januari verscheen Fire and Fury van societyjournalist Michael Wolff, die naar eigen zeggen maanden doorbracht op een bank in de buurt van het Oval Office. Het boek zorgde voor woedende reacties van Trump op Twitter. Een advocaat van Trump dreigde met rechtszaken tegen uitgever en auteur.

Wolff baseerde zich voornamelijk op gesprekken met Trumps voormalig topstrateeg Steve Bannon. Diens vernietigende uitspraken in het boek leidden tot een breuk met Trump en Bannons ontslag bij website Breitbart.

Woodward lijkt zich minder op de onderlinge haat en nijd en meer op de politieke besluitvorming in de staf te concentreren. Tot zijn bronnen lijken de opgestapte secretaris Rob Porter en de eveneens opgestapte Cohn te behoren.

Ook Woodward documenteert de kwalificaties van Trump door stafleden achter diens rug. Stafchef John Kelly, over wie Amerikaanse media al vaak meldden dat hij op het punt staat te vertrekken, acht Trump volgens het boek ‘een idioot’. ‘We zijn in gekkenstad’ , aldus Kelly in een vergadering. ‘Dit is de ergste baan die ik ooit gehad heb.’

Rusland-onderzoek

De president laat zich evenmin onbetuigd. Zijn grootste minachting betreft minister van Justitie Jeff Sessions, die zich terugtrok uit het Rusland-onderzoek naar Trump en zijn entourage, iets wat de president hem niet kan vergeven. Trump noemt Sessions volgens het boek ‘een verrader’ en ‘geestelijk gestoord’.

Trump lijkt zich eraan te storen dat het Amerikaanse ministerie van Justitie de wet dient, en niet de president en diens partij. Maandagavond viel hij Sessions aan via Twitter, zoals vaker, maar hij ging verder dan gebruikelijk in zijn ontkenning van de scheiding der machten. Trump verweet Sessions dat diens ministerie twee Republikeinse Congresleden heeft aangeklaagd wegens corruptie. Dat, zo schreef Trump, moeten we niet willen zo vlak voor de tussentijdse Congresverkiezingen.

‘Twee al lang lopende onderzoeken uit de Obama-tijd naar twee zeer populaire Republikeinse Congresleden monden uit in een aanklacht, net voor de midterms, door toedoen van Jeff Sessions’ ministerie van Justitie. Twee makkelijke overwinningen nu onzeker omdat er niet genoeg tijd is. Geweldig gedaan Jeff...’

Afgelopen maand werden Republikeinse afgevaardigden Duncan Hunter (Californië) en Chris Collins (New York) aangeklaagd wegens misbruik van campagnegelden en handel met voorkennis. Beiden verklaarden al vroeg hun steun aan Trump.