Hoeveel verdient een starter? Lees verder onderaan

Dankzij de sterke economische conjunctuur, het hoge aantal vacatures en de ‘war for talent’ tussen de bedrijven onderling, staan de sterren gunstig voor de schoolverlaters. Zeker voor de ongeveer 35.000 jongeren die een diploma hoger onderwijs in de hand hebben. Volgens de Vlaamse arbeidsdienst VDAB zit amper 3,9 procent van de masters en 4,2 procent van de professionele bachelors een jaar na afstuderen nog zonder baan.

Maar houden die goede vooruitzichten op een eerste job ook een garantie in op een ‘goed’ eerste loon? Wegen schoolverlaters zwaar genoeg om bij hun eerste werkgever meteen looneisen op tafel te leggen? En wat is dat eigenlijk: een ‘goed’ loon?

We legden de vragen voor aan twee verloningsexperts: Walter Janssens van Hay Group en Brigitte Oversteyns van SD Worx. Zij geven hun analyse, aangevuld met tips en waarschuwingen.

Schat jouw positie correct in

‘Mobiliteit en bereikbaarheid zijn belangrijk voor jongeren’ Brigitte Oversteyns SD Worx

‘Schoolverlaters kunnen per definitie weinig of geen werkervaring voorleggen aan hun eerste echte werkgever, op misschien een studentenjob na’, zegt Oversteyns. ‘Hierdoor zitten ze meestal niet in de positie om bij hun sollicitatie zwaar over hun loon te onderhandelen, tenzij ze uit meer dan één jobaanbod kunnen kiezen. Bovendien liggen in de meeste sectoren en bedrijven de instaplonen vast, op basis van barema’s of cao-afspraken.’

Toch ziet Oversteyns onderhandelingsruimte voor wat zij de ‘gegeerde profielen’ bij de masters noemt, zoals economen, juristen, informatici en ingenieurs.

Walter Janssens beaamt. ‘De grote consultancykantoren doen massaal aan campus recruitment. Zij zwaaien lang voor de eindexamens al met contracten voor de beste laatstejaars. En zelfs voor junior functies bieden ze meteen het volledige verloningspakket, met inbegrip van allerlei extralegale voordelen, zoals een hospitalisatieverzekering, aanvullend pensioen of een bedrijfswagen.’

Maar ook voor de toplaag zijn er grenzen, aldus Janssens. ‘Bedrijven halen graag young potentials binnen, maar dat betekent nog niet dat ze die zomaar 15 procent loon bijgeven omdat de sollicitant dat vraagt.’

Tip: Maak je huiswerk. Ga niet onvoorbereid onderhandelen en zoek online op hoeveel de sector betaalt en hoeveel jouw beroep of job waard is. Starterslonen zijn te vinden via jobat.be en vaca­ture.com, de gemiddelde lonen op de site van de federale overheidsdienst (Fod) Economie, de cao­lonen via de site van de Fod Arbeid. Ook de alumnidiensten van universiteiten en hogescholen kunnen helpen. Dit soort informatie helpt te voorkomen dat je te hoge looneisen stelt, waardoor je arrogant overkomt (en de job kan mislopen), of dat je zonder meer akkoord gaat met een veel te laag loonaanbod.

Onthou: bruto is geen netto

Vergeet het speciale statuut van de studentenjob, waardoor er bijna geen verschil is tussen het bruto- en het nettoloon dat een jobstudent verdient. Bij een ‘echte job’ worden wel stevige bijdragen ingehouden voor de sociale zekerheid en de belastingen.

Hou daar rekening mee als je een bruto loonvoorstel te horen krijgt. Je kan zelf de omrekening inoefenen via online rekenmodules bruto/netto. Of, simpeler, je vraagt de hr-verantwoordelijke om zijn aanbod in een nettobedrag om te zetten.

Tip: zet nooit jouw gewenste of verhoopte loon op papier tijdens de sollicitatieprocedure en zeker niet in jouw cv. Reserveer het loonthema voor het mondelinge gesprek. Doe nooit zelf de openingszet, maar laat jouw kandidaat-werkgever eerst een bedrag noemen, waarna je kan reageren.

Niet alleen geld is van tel

Uit de jaarlijkse studie van Randstad naar de meest aantrekkelijke werkgevers van het land is recent weer eens gebleken dat het loon het allerbelangrijkste keuzecriterium is, veel meer dan bijvoorbeeld werkzekerheid of de jobinhoud.

Toch ziet Brigitte Oversteyns signalen dat jongeren verder durven te kijken dan het salaris. ‘Mobiliteit en bereikbaarheid zijn belangrijk voor jongeren. Een werkgever die met een gratis pendelbusje zorgt voor een goede aansluiting op het openbaar vervoer, heeft bij hen een streepje voor. Of die de mogelijkheid geeft op thuiswerk of een flexibele invulling van de werkuren. Dit soort dingen is niet in euro’s uit te drukken, maar daarom niet minder belangrijk.’

Tip: staar je niet bind op het aangeboden loon. Kijk naar het pakket aan extralegale voordelen, van klassiekers als maaltijd­cheques of een tussenkomst in de gsm-kosten tot een prijsvriendelijk bedrijfsrestaurant (dan moet je thuis niet meer koken).

Denk niet alleen op korte termijn

Janssens en Oversteyns benadrukken in koor dat een starter moet durven (na)denken over de langere termijn, over wat zijn eerste job kan betekenen voor zijn latere loopbaan. ‘Dat geldt uiteraard voor de jobinhoud en het perspectief op doorgroeimogelijkheden’, zegt Janssens, ‘maar ook financieel: hoe snel kan je klimmen op de loonladder en welke regels hanteert het bedrijf daarbij?’

Tip: durf uitleg vragen aan jouw kandidaat-werkgever over dat langere-termijnperspectief. Dat geldt zeker ook voor de status van jouw contract: als je met een tijdelijk contract begint, is het belangrijk om te weten hoe dat later in een contract van onbepaalde duur wordt omgezet.