Het was een onwerkelijk gezicht: het in tweeën gesplitste scherm van mijn com­puter, met op beide delen ontluisterende beelden uit Israël en Palestina, mijn vaderland ver weg. Op de bovenste helft van het scherm zag ik een livestream uit Gaza. Lange rijen Palestijnse mannen en vrouwen, veelal vluchtelingen, trokken met vastberaden tred naar de Israëlische hekken en stootten op Israëlisch geweervuur. De een na de ander zeeg neer.

Ik was geschokt. Meer dan 55 ongewapende Palestijnse demonstranten werden gedood door Israëlische kogels, honderden raakten gewond. De demonstranten herdachten de zeventigste verjaardag van de Nakba, een tragedie waarbij Israëlische troepen 750.000 Palestijnen uit hun huizen verdreven, meer dan vijfhonderd steden en dorpen ontvolkten en vervolgens vernietigden. Hun tragedie, bewezen de beelden uit Gaza, is nooit geëindigd.

Op de onderste helft van mijn scherm zag ik de plechtige opening van de Amerikaanse ambassade in Jeruzalem. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu stond naast Ivanka Trump en verklaarde dat dit een grote dag ‘voor de vrede’ was. Jared Kushner, haar man, werd gezegend door een hooggeplaatste Israëlische rabbijn, die mensen van kleur ooit vergeleek met apen. Niemand hoorde het geluid van het protest in Oost-Jeruzalem of de kreten van het slagveld in Gaza. Niemand gaf er een moer om.

‘Verenigde’ stad

Niemand bij de opening van de ambassade hoorde de kreten van het slagveld in Gaza

De beelden op de twee schermen toonden een scherp contrast. De Palestijnen vragen om verandering. In Jeruzalem eisen ze hun rechten op in een verdeelde stad, die Israël eenzijdig ‘verenigd’ verklaarde. Ze vragen om een einde te maken aan de vernieling van huizen, aan de arrestatie van kinderen in de nacht, aan de gedwongen opheffingen van culturele en religieuze activiteiten.

In Gaza vragen ze verlossing uit een verstikkende belegering die Israël al meer dan tien jaar oplegt. Ze vragen het recht om als vluchteling terug te keren naar hun huis. Hun stem en hun vraag om verandering worden nooit gehoord door het Israëlische publiek en worden zelden belicht in de internationale media.

De Israëlische autoriteiten willen tot elke prijs het status quo behouden: om de bezetting op dezelfde manier vol te houden, in plaats van vrede en gelijkheid voor de mensen te verzekeren. De Palestijnen worden beschouwd als uit te schakelen bedreigingen, over hun leven of dood kun je vrijelijk beschikken. Het zijn bewegende doelen voor een groeiende Israëlische wapen­industrie die vooral haar doortastendheid in strijdsituaties wil bewijzen.

Die Israëlische reacties zijn mogelijk omdat de Israëlische regering geen signalen krijgt dat ze haar aanpak moet wijzigen. Ongeveer de helft van de mensen tussen de Jordaan en de Middellandse Zee zijn Palestijnen, de andere helft zijn Joods-Israëlisch. Het geloof dat Israël voorgoed over de Palestijnen kan heersen en ze onder de knoet kan houden als onderdanen zonder rechten, is diepgeworteld bij het Israëlische publiek. Maar ook dat kan veranderen. Anya Topolski van de Joodse organisatie Een Andere Joodse Stem heeft erop gewezen dat ‘Europa een oogje dichtknijpt voor de acties van Israël’. ‘Het blijft Israël steunen via handelsafspraken, wapenaankopen en onderzoeksfinanciering. Als er onderdrukking is, dan steun je door te zwijgen de onderdrukkers. Maar de bezetting financieren? Dat is medeplichtigheid. Dit moet stoppen.’

Als dat gebeurt, dan zouden zich nieuwe mogelijkheden aanbieden. Het onverwachte kan nog altijd gebeuren. Vrijheid en gelijkheid, veiligheid en welvaart, in Jeru­zalem en in Gaza, liggen nog altijd op tafel.