BrusselRuim honderd klachten per dag: zoveel meldingen van misleiding, bedrog, fraude en oplichting lopen binnen op meldpunt.belgië.be, het online platform van de FOD Economie. Steeds meer Belgen vinden blijkbaar hun weg naar het centrale meldpunt, dat begin februari van vorig jaar werd opgericht en samenwerkt met alle federale veiligheids- en controle-instanties. In de eerste zes maanden van dit jaar registreerde de FOD Economie zomaar even 19.000 klachten. Dat is ruim 40 procent meer dan in de eerste zes werkingsmaanden vorig jaar (13.800 klachten).

Het meldpunt lost geen individuele problemen en klachten op, maar reikt wel oplossingen aan en verwijst door naar andere probleemoplossers. Daar is duidelijk nood aan. Veel consumenten wisten voorheen niet goed waar ze met hun klachten over commerciële misbruiken terechtkonden.

Verkooptelefoontjes

Het gros van de klachten – ruim vierduizend of bijna een kwart van alle meldingen – gaat over traditionele oplichtingsmethodes via ongewenste verkooptelefoontjes.

Opvallend is het grote aantal klachten over spookfacturen. Brieven lijken op het eerste gezicht op een factuur terwijl ze eigenlijk maar een ‘aanbod’ zijn

Een bekend voorbeeld zijn de agressieve oplichtingstechnieken van het Nederlandse Beterprijs, waarover dit jaar bijna 300 klachten binnenliepen. Beterprijs.be is een incassobureau dat nietsvermoedende Belgen ongewenst een gratis proefperiode van twee weken aanbiedt en gokt dat die klanten die niet zelf opzeggen. In dat geval zit u vast aan een jaarabonnement. Betaalt u dat niet, dan volgt er al snel een nieuwe factuur, verhoogd met kosten en laattijdigheidsintresten, contactname door een incassobureau, enz.

Maar ook de oude oplichtingstechniek van de ‘vente marseillaise’ blijft bestaan. Zo liepen er ook 53 klachten binnen over de Waalse meubelwinkel Brecri, een bedrijf dat klanten ongevraagd opbelt om ze met cadeaus en valse kortingen aan te sporen de winkel te bezoeken. Waarna ze ter plaatse onder grote druk gezet worden om iets te kopen.

Internetfraude

Vanzelfsprekend maakt ook virtuele criminaliteit haar opmars in de statistieken. Liefst de helft van alle meldingen is gelieerd aan het internet. Dat begint met klachten over geen of een verkeerde levering bij onlineverkoop en eindigt met fraude bij via de levering van namaakgoederen. Daarover gaan 642 klachten, vaak over namaakschoenen of namaakkleding uit China die gekocht werden op Belgische of Nederlandse websites.

Een mooi voorbeeld van niet geleverde bestellingen was de gigantische oplichting die een 30-jarige man uit Herent opzette. De man bood via zijn internetwebsites pamperbox.be en luierbox.be jaarabonnementen aan voor maandelijkse leveringen van luierboxen tegen een voordelige prijs. Maar hij leverde die niet. Nadat er honderden meldingen waren binnengekomen op het meldpunt van de FOD Economie, liep hij eind januari tegen de lamp. Inmiddels is het aantal klachten tegen de oplichter al opgelopen tot ruim tweeduizend.

Spookfacturen

Opvallend is ook het grote aantal klachten over spookfacturen. Meer dan duizend in het eerste halfjaar. Een voorbeeld daarvan is Office Software Direct, een bedrijf dat op grote schaal brieven verstuurde die op het eerste gezicht op een factuur lijken. Daarbij wordt de indruk gewekt dat er een dienst is geleverd en er dus betaald moet worden. Pas als je de kleine lettertjes leest, blijkt dat het alleen om een ‘aanbod’ gaat. Maar in een aantal gevallen – 67 meldingen – was het dan al te laat en was de ‘spookfactuur’ al betaald.

Dat de meeste klachten ernstig zijn, blijkt uit het feit dat de FOD Economie in 43 procent van de gevallen een onderzoek heeft geopend. Ook al lijdt het overgrote deel van de gedupeerde consumenten of bedrijven slechts een beperkt financieel verlies door de oplichting of fraude, vaak niet meer dan 100 euro.

Alleen de fraude met spookfacturen gaat vaak over veel hogere bedragen. Daar kan de individuele schade oplopen tot 10.000 euro of meer.